-
1 μέσος
μέσος, η, ον, also Arc. (v. ἰμέσος, μεσακόθεν); [dialect] Ep. [full] μέσσος (also [dialect] Aeol., Sapph.1.12, IG11(4).1064b32, and Lyr., Pi.P.4.224, and sts. in Trag., E.HF 403 (lyr.), S.OC 1247 (lyr.), Tr. 635 (lyr.), Ant. 1223, 1236, Fr.255.5), [dialect] Boeot., Cret. [full] μέττος, IG7.2420.20 (iii B. C.), GDI 5000 iiA b 2 (v B. C.):—middle, in the middle,I of Space, esp. with Nouns, of the middle point or part,μ. σάκος Il.7.258
;ἱστίον 1.481
; οὐρανός zenith, Od.4.400; μ. ἀπήνης from mid chariot, S.OT 812; ἐν αἰθέρι μ. in mid-air, Id.Ant. 416; μ. μετώπῳ in the middle of the forehead, PRyl.128.30 (i A. D.): in Prose freq. preceding the Art.,κατὰ μέσον τὸν σταθμόν X.An.1.7.14
; ἐν μ. τῇ χώρᾳ ib.2.1.11; ἐκ μ. τῆς νήσου, κατὰ μ. τὴν νῆσον, Pl.Criti. 113d, 119d; ἐπὶ μέσου τοῦ τμάματος at the middle point of the segment, Archim.Aequil.1.6; ἁ ἐπὶ μέσαν τὰν βάσιν ἀγομένα (sc. εὐθεῖα) ib.12: sts. following the Noun,ἐν τῇ ἀγορᾷ μέσῃ D.29.12
: less freq. midmost, central, of three or more objects,μ. ὁδός Thgn.220
, 331; ὁ μ. [δάκτυλος] Pl.R. 523c; τὸ μ. στῖφος the central division of the army, X.An.1.8.13; μέσον, τό, centre,ἡ ἐπὶ τὸ μ. φορά Iamb.Protr.21
.b with a Verb, ἔχεται μ. by the middle, by the waist, prov. from the wrestling-ring, Ar.Eq. 387 (lyr.), cf. Ach. 571 (lyr.), Nu. 1047, Ra. 469;μέσην λαβόντα Id.Ach. 274
, cf. Hdt.9.107, D.53.17;ὁ πέπλος ἐρράγη μ. Philippid.25.5
.c c. gen., midway between,ἑνὸς καὶ πλήθους τὸ ὀλίγον μ. Pl.Plt. 303a
(also μ. ἐπ' ἀμφότερα, ibid.):—S. hasμέσος ἀπὸ [τοῦ κρατῆρος] τοῦ τε πέτρου OC 1595
.2 of Time, Hom. only in phrase μέσον ἦμαρ midday, Il.21.111, Od.7.288, Pi.P.9.113;μέσαι νύκτες Sapph.52
, Hdt.4.181, X. An.7.8.12, etc.;θέρευς ἔτι μέσσου ἐόντος Hes.Op. 502
;χειμῶνος μέσου Ar.Fr.569.1
;μ. ἡμέρα Hdn.8.5.9
; μ. ἡλικία middle age, Pl.Ep. 316c: soμέσοι τὴν ἡλικίαν E.Ep.5
; μέσος ἀκμῆς v.l. in Theoc.25.164.3 metaph., impartial, Th.4.83, PLond.1.113(1).27 (vi A.D.).b inter-mediate, freq. c. gen.,μ. τις γέγονα χρηματιστὴς τοῦ τε πάππου καὶ τοῦ πατρός Pl.R. 330b
;ψιλὸν μὲν τὸ π ¯, δασὺ δὲ τὸ φ ¯, μέσον δὲ ἀμφοῖν τὸ β ¯ D.H.Comp.14
(v. infr. d); ἡ τρίτη καὶ μ. τῶν εἰρημένων δυεῖν ἁρμονιῶν ib.24; ὁ μ. χαρακτήρ ib.21; indeterminate, Luc.Par.28; τὰ μ. things indifferent (neither good nor bad), Stoic.3.135, al.; of words such as τύχη, EM626.38; ζῴδια (neither lucky nor unlucky) Vett.Val.93.9;μ. δίαιτα Diocl.Fr.141
, cf.Sor.1.46.c Gramm., of Verbs, middle, Eust. 1846.30, etc.; μ. διάθεσις, σχήματα, A.D.Synt.226.10, 210.18; μ. ἐνεστώς present middle, ib.278.25.d Gramm., of consonants, Lat. mediae, i. e. β ¯ γ ¯ δ ¯, D.T.631.23: but also of semi-vowels, Pl.Phlb. 18c: of accent, ὀξύτητι καὶ βαρύτητι καὶ τῷ μέσῳ, i. e. the circumflex, Arist. Po. 1456b33.II middling, moderate,1 of size, μέσοι ὀφθαλμοί, ὦτα, γλῶττα, Id.HA 492a8,33, b31; μ. μεγέθει ib. 496a21, PPetr.1p.37 (iii B. C.); μ. alone, of middle height, PGrenf.2.23 (a) ii 3 (ii B. C.), POxy. 73.13 (i A. D.), etc.2 of class or quality,πάντων μέσ' ἄριστα Thgn. 335
; (lyr.);μ. ἐν πόλει Phoc.12
; μ. ἀνήρ a man of middle rank, Hdt.1.107;μ. πολίτης Th.6.54
;τὰ μ. τῶν πολιτῶν Id.3.82
(soτῶν ἀνὰ πόλιν τὰ μ. Pi.P.11.52
); οἱ μ., between οἱ εὔποροι and οἱ ἄποροι, Arist.Pol. 1289b31, 1295b3; οἱ μ. πολῖται ib. 1296a19; τὸ μ. ib. 1295b37; μ. [πολιτεία] ib. 1296a7;ὁ μ. βίος Luc.Luct.9
; mediocre, Pl.Prt. 346d; τῶν ἑταιρῶν αἱ μ. Theopomp. Com.21. Adv. μέσως, ἱκανόν fairly adequate, Phld.Rh.2.4S.III μέσον, τό, midst, intervening space, mostly with Preps.,a ἐν μέσσῳ, = ἐν μεταιχμίῳ, Il.3.69,90;ἐν τῷ μ.
in the midst,Ev.Matt.
14.6; ἡ 'ν μέσῳ [μοῖρα] σῴζει πόλεις the middle class, E.Supp. 244: withoutἐν, ἔμβαλε μέσσῳ Il.4.444
;ἔνθορε μέσσῳ 21.233
;μέσσῳ ἀμφοτέρων 3.416
, 7.277;τῶνδέ τ' ἐν μ. πεσεῖν E.Ph. 583
;ἐν μ. λόγους ἔχειν Id.Hel. 630
;μῆκος ἐν μ. χρόνου A.Supp. 735
;χρόνος οὑν μ. E.Ph. 589
(troch.); τὰ ἐν μ. what went between, S.OC 583; οἱ ἐν μ. λόγοι the intervening words, Id.El. 1364, E.Med. 819;κλίνης ἐν μ. Id.Hec. 1150
; ἐν μ. ἡμῶν καὶ βασιλέως between us and him, X.An.2.2.3;σοφίας καὶ ἀμαθίας ἐν μ. Pl.Smp. 203e
; ἐν μ. νυκτῶν at midnight, X.Cyr.5.3.52; ἆθλα κείμεν' ἐν μέσῳ offered for competition (cf. infr. b), D.4.5, cf. Thgn.994, X.An.3.1.21; ἡ τιμὴ ἐν τῷ μέσῳ ἔστω deposited with the court, Herod.2.90: without ἐν, καὶ μέσῳ πάντες καὶ χωρὶς ἕκαστος both collectively and severally, IG12(5).872.27,31,38, al. ([place name] Tenos): in pl.,κεῖτο δ' ἄρ' ἐν μέσσοισι Il.18.507
;ἐν μέσοισ' Xenoph.1.7
; ἐν μέσῳ εἶναι τοῦ συμμεῖξαι to stand in the way of.., X.Cyr.5.2.26; ἡ γὰρ θάλαττα ἐν τῷ μ. is an obstacle, Id.Ath.2.2;οὐδεὶς ἐν μέσσῳ γείτων πέλεν Theoc.21.17
;οὐδὲν ἂν ἦν ἐν μ. πολεμεῖν ἡμᾶς D.23.183
; cf. ἰμέσος.b ἐς μέσον, ἐς μ. ἀμφοτέρων, freq. in Hom. for ἐς μεταίχμιον, Il.4.79, 6.120; ἀνδρὶ δὲ νικηθέντι γυναῖκ' ἐς μέσσον ἔθηκε deposited her as a prize (cf. supr. a), 23.704;ἐς μ. δεικνύναι τινί τι Pi.Fr.42.3
; ἐς μ. ἵεσθαι, ἐλθεῖν, παρελθεῖν, S.Tr. 514 (lyr.), Theoc.22.183, Plu. Agis9;ἐς μέσον ἀμφοτέροισι.. δικάσσατε Il.23.574
; ἐς τὸ μ. φέρειν bring forward publicly, Hdt.4.97, D.18.139;ἐς τὸ μ. λέγεσθαι Hdt. 6.129
; ἐς μ. Πέρσῃσι καταθεῖναι τὰ πρήγματα to give up the power in common to all, Id.3.80; ἐς μ. τὴν ἀρχὴν τιθεὶς ἰσονομίην ὑμῖν προαγορεύω ib. 142.c ἐκ τοῦ μέσου away,ἐκ μ. ἀνελεῖν D.10.36
, 18.294; [χειρόγραφον] ἦρκεν ἐκ τοῦ μ. Ep.Col.2.14
, cf. Arr.Epict.3.3.15; also ἐκ μ. a half,ἔτη ὀκτὼ καὶ ἔνατον ἐκ μ. Th.4.133
; also ἐκ μ. κατῆστο remained in the middle, i. e. neutral (cf.ἐκ 1.6
fin.), Hdt.3.83, cf. 4.118, 8.22,73.d διὰ μέσου between,τὸ διὰ μ. ἔθνος Id.1.104
;διὰ μ. ποιεῖσθαι X.Cyr.6.3.3
; διὰ μ. γενέσθαι intervene, of an event, Th.4.20: c. gen.,διὰ μέσου τῆς πόλεως ῥεῖ ποταμός X. An.1.2.23
; διὰ μ. ῥεῖ τούτων ποταμός ib.1.4.4, etc.;τὸ τούτων διὰ μ. Pl.Lg. 805e
; also οἱ διὰ μέσου the middle party, the moderates, Th. 8.75, X.HG5.4.25; τὸ διὰ μ. the middle class, Arist.Pol. 1296a8; of Time,ὁ διὰ μ. χρόνος Hdt.9.112
; ἡ διὰ μ. ξύμβασις an interim agreement, Th.5.26; διὰ μέσου, as a figure of speech, use of parenthesis, Hdn.Fig.p.95S.e ἀν (ὀν) τὸ μ. in the midst, Alc.18.3, Xenoph.1.11, Thgn.839; ἀνὰ μέσον midway between, Arist.HA 496a22, Antiph. 13, Theoc.22.21, etc.;ἀνὰ μ. τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ βωμοῦ GDI2010
(Delph.), cf. PTeb.13.9 (ii B. C.), al.;θρὶξ ἀνὰ μέσσον Theoc.14.9
; ; also ἀνὰ μέσον φέρε, = μετρίως, Men.531.18.f κατὰ μέσσον, = ἐν μέσῳ, Il.5.8, 16.285, etc.: c. gen., κὰδ δὲ μέσον τάφρου καὶ τείχεος ἷζον between, 9.87.2 μέσον, τό, difference, τὸ μ. πρὸς τὰς μεγίστας καὶ ἐλαχίστας the average between.., Th.1.10; πολλὸν τὸ μ., πολὺ τὸ μ., the difference is great, Hdt.1.126, E.Alc. 914 (anap.); τὸ μ. οὐδὲν τῆς ἔχθρης ἐστί there is no middle course for our enmity, Hdt.7.11.3 middle state, mean,τὸ μ. καὶ τὸ εὖ Arist.EN 1109b26
; ποιήματα μέσα, opp. ὀγκώδη, in the (correct) mean, Phld.Po.5.5. Adv. -ως, ἀναστρέφεσθαι Id.Rh.1.155S.
4 in Logic, τὸ μ. the middle term of a syllogism, opp. τὰ ἄκρα, Arist.APr. 66a30; also ὁ μ. (sc. ὅρος) ib. 25b33.5 Math., middle terms in a proportion, Euc.6.16; μέση, or μέση (μέσος) ἀνάλογον a mean proportional (straight line or number), ib.13, 17, 8.11, 12, al.;μέσης εὕρεσις Arist.de An. 413a19
, Metaph. 996b21; μέση medial, a specific kind of irrational (straight line), Euc.10.21, al.; μέσον ὀρθογώνιον ([etym.] χωρίον) medial rectangle (area), ib.24, al.6 Astron., ὁ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλος the ecliptic, Hipparch.1.9.3,4, Gem.2.21, Ptol.Alm.2.7: without κύκλος, Eudox. ap. Arist.Metaph. 1073b20, Hipparch.1.9.12; simply,ὁ διὰ μέσων D.L.7.146
; but, ὁ μέσος [κύκλος] the equator of a rotating sphere, Arist.Metaph. 1073b30.7 μέσα, τά, = μέζεα, Blaes.p.191 K.b = κοιλία 1.3, Herod.Med. ap. Orib.5.27.3, Gal.14.732: sg., Heph.Astr.1.1 (v.l. τὰ μέσα Cat.Cod.Astr.8(2).45).8 Μέσον, τό, one of the law-courts at Athens, Phot., Sch.Ar.V. 120.9 οὐ τοῖς μέσοις τῆς βίας χρωμένη no ordinary force, Hierocl.p.15 A.IV μέση, ἡ, as Subst., v. μέση.V Adv. μέσον, [dialect] Ep. μέσσον, in the middle, Il.12.167, Od.14.300: c. gen., between,οὐρανοῦ μ. χθονός <τε> E.Or. 983
(lyr.), cf. Arr.Epict.2.22.10; in the midst of,μ. τῆς θαλάσσης LXX Ex.14.27
;μ. γενεᾶς σκολιᾶς Ep.Phil.2.15
: also in pl., (lyr.), cf. Nic.Fr.74.26.2 regul. Adv.μέσως, πόλεώς τ' οὐ μ. εὐδαίμονος E.Andr. 873
, cf. Hec. 1113, Isoc.9.23; καὶ μ. even in a moderate degree, even a little, Th.2.60; μ. ἔχειν πρός or περί τι to be in the mean.., Arist.EN 1105b28, 1119a11;θερμότερον ἢ κραυρότερον ἢ μ. ἔχον Eub.7.1
, cf. Sosip. 1.53; μ. βεβιωκέναι in a middle way, i. e. neither well nor ill, Pl.Phd. 113d;μ. μεθύων Men.226
; μ. διατιθέναι in an intermediate way, D.H. Comp.14.b Gramm., in the middle voice, A.D. Synt.276.21.VI irreg. [comp] Comp.μεσαίτερος Pl.Prm. 165b
: [comp] Sup.μεσαίτατος Hdt.4.17
, Arist.Mu. 392b33, Gem.9.3, etc.; poet.μεσσότατος A.R.4.649
, Man. 6.373. (Cf. Skt. mádhyas 'middle', Lat. medius, etc.) -
2 ΜΈΣος
ΜΈΣος, poet. auch μέσσος, selbst bei den Tragg. in iambischen Stellen, wie Soph., vgl. Mein. quaest. Menandr. p. 318mit μετά zusammenhangend), mitten, in der Mitte; – a) vom Raume; βάλε Πηλείδαο μέσον σάκος, er traf den Schild in der Mitte, Il. 22, 260, wie αὐχένα μέσσον ἔλασσεν 14, 497, στῆϑος μέσον οὔτασε 15, 525, öfter; auch allgemeiner, τὸν βάλε μέσσον ἄκοντι Il. 20, 413, Ἠέλιος μέσον οὐρανὸν ἀμφιβεβήκει Il. 8, 68, ἐν μέσσῃσι (βουσὶ) ὀρούσας 15, 635, στῆ δὲ μέσῳ ἐν ἀγῶνι, mitten in der Runde, 23, 507, wie ὁ τοῖσιν στὰς ἐν μέσοισι 7, 384, in ihrer Mitte; Pind. εἶπε δ' ἐν μέσοις u. ἐν μέσσοις, P. 4, 224 I. 7, 32, öfter; ζυγὸν ϑραύει μέσον, mitten entzwei bricht er das Joch, Aesch. Pers. 192; ἐκ μέσων ἀρκυσμάτων, Eum. 112; μέσης ἀπήνης ἐκκυλίνδεται, Soph. O. R. 812; ἐν αἰϑέρι μέσῳ κατέστη ἡλίου κύκλος, Ant. 412, womit man vgl. αἱ δ' ἀνὰ μέσσαν ἀκτῖνα, O. C. 1249, um Mittag ff. b); μέσου κρατὸς διασπαρέντος, Trach. 778; ἐν Ἀργείοις μέσοις, in der Mitte der Argiver, Phil. 626; ϑιάσοις ἐν μέσοισιν, Eur. Bacch. 221, u. öfter in ähnlichen Verbindungen; μέσον ἔχειν τινά, in der Mitte gefaßt halten, von dem Ringer hergenommen, Ar. Nub. 1030, u. pass., ἔχομαι μέσος, Ach. 545 Equ. 387; Νεῖλος μέσην Αἴγυπτον σχίζων, Aegypten mitten durchschneidend, Her. 2, 17, vgl. 4, 49; ἐκ μέσης τῆς νήσου, Plat. Critia. 113 d u. sonst; Xen. An. 2, 1, 11; so oft, vor dem Artikel stehend, denn τὸ μέσον στῖφος, 1, 8, 13, ist der mittlere Haufen; πρὸ τῆς φάλαγγος μέσης, Xen. An. 1, 2, 17; ἐν ἀγορᾷ μέσῃ, Dem. 29, 12. – b) von der Zeit; μέσον ἦμαρ, der Mittag, Il. 21, 111 Od. 7, 288; πρὶν μέσον ἀμαρ ἑλεῖν, Pind. P. 9, 117; Soph. frg. 239 (vgl. auch unter a); Eur. πρὸς μέσας βολὰς ἀκτῖνος, Ion 1135; in späterer Prosa, μέση ἡμέρα, wie Hdn. 8, 5, 22; μέση νύξ, wie περὶ μέσας νύκτας, Xen. An. 7, 8, 12, wo Krüger mehr Beispiele beibringt, alle ohne Artikel. – c) in der Mitte stehend, zwischen zwei Dingen, auch übertr. auf Geistiges, eine weitere Ausbildung der Verbindung ἐν μέσοις (s. oben); μέσος τις γέγονα χρηματιστὴς τοῦ τε πάππου καὶ τοῦ πατρός, Plat. Rep. I, 330 b; ὅτι μέσος ἂν εἴη τόπος χειμώνων τε καὶ τῆς ϑερινῆς φύσεως, Epin. 987 d; ὥςπερ ἑνὸς καὶ πλήϑους τὸ ὀλίγον μέσον, das Wenige steht in der Mitte zwischen der Einheit und der Menge, Polit. 303 a. Daher auch mittel mäßig, was zwischen dem Zuviel und Zuwenig die Mitte hält, ὀφϑαλμοὶ μέσοι, von mittlerer Größe, Arist. H. A. 1, 10, auch μέσος τῷ μεγέϑει, 1, 17; ἀνήρ, ein Mann von mittlerem Range od. Vermögen, Her. 1, 107; ἄνϑρωποι, Plat. Legg. X, 907 a; auch = unparteiisch, XI, 929 e; μέσοι πολῖται, Thuc. 6, 54; vgl. Arist. pol. 4, 11; Plut. τῶν μέσων κατὰ γένος πολιτῶν, Camill. 25, vgl. Sol. 1; a. Sp.; – vermittelnd, δικαστής, Schiedsrichter, Thuc. 4, 83. – Bei den Gramm. sind μέσαι λέξεις Wörter, die in guter und schlimmer Bedeutung genommen werden können; συλλαβὴ μέση, syllaba anceps. – Bes. häufig ist das neutr., absolut oder substantivisch gebraucht, die Mitte, der Raum zwischen Etwas; ἐς μέσον ἀμφοτέρων συνίτην, in die Mitte beider Heere, Il. 6, 120, öfter; auch ohne gen., κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν, 4, 299, u. ἐς μέσσον ἀμφοτέροισι δικάσσατε, 23, 574, sprechet beiden Theilen gleichmäßig, unparteiisch Recht; so auch κατὰ μέσσον, 5, 8. 16, 285; κὰδ δὲ μέσον τάφρου καὶ τείχεος ἷζον, 9, 87; ἐν μέσῳ, in der Mitte, 17, 375 u. öfter; ἔμβαλε μέσσῳ, 4, 444, vgl. Od. 11, 157; μέσσῳ ἀμφοτέρων, Il. 7, 277; οἱ δὲ εἶπον πολλὸν εἶναι αὐτέων τὸ μέσον, es sei die Mitte, der Unterschied groß, Her. 9, 82, vgl. 7, 11; ἐκ τοῦ μέσου κατῆσϑαι od. ἕζεσϑαι, aus der Mitte weggehen u. sich abgesondert hinsetzen, sich neutral halten, 3, 83. 8, 73; ἐκ τοῦ μέσου ἡμῖν ἕζεσϑε, seid neutral zwischen uns, 8, 22, wie ἐκ τοῦ μέσου ἐξίστασϑαι, Xen. An. 1, 5, 14, aus dem Wege gehen; ἐν μέσῳ ἐμοῦ τε καὶ σοῦ, in der Mitte zwischen uns beiden, Plat. Conv. 222 d; κατὰ μέσον παντὸς τοῦ κόσμου, Critia. 121 c; μέσον τῶν αὑτοῦ ἔχων, Xen. An. 1, 8, 13, wo Krüger mehrere Beispiele ohne Artikel beibringt; auch ἀνὰ μέσον, Antiphan. B. A. 80; Men. fr. inc. 2, 19; Pol. 5, 55, 7. – Auch von der Zeit, μέσον ἡμέρας, Xen. An. 1, 8, 8; διὰ μέσου, inzwischen, mittlerweile, Her. 9, 112; Thuc. 4, 20; die Mittel-, Durchschnittszahl, πρὸς τὰς μεγίστας καὶ ἐλαχίστας ναῦς τὸ μέσον σκοποῦντι, 1, 10. – Aus der Vrbdg ἐς μέσον τιϑέναι τινί τι, Einem Etwas als Kampfpreis aufstellen, es in die Mitte hinstellen, daß alle Preisbewerber es sehen, Il. 23, 704 (vgl. κεῖται ἐν μέσοις, 18, 507, u. ἐν μέσῳ κεῖται τὰ ἀγαϑά, Xen. An. 3, 1, 21), entwickelt sich das häufige ἐς τὸ μέσον φέρειν, τιϑέναι u. ä., Etwas vorbringen, bekannt machen, z. B. γνώμην, Her. 4, 97, 6. 3, 80, 2; Plat. Legg. IV, 719 a XI, 936 a; ἐς τὸ μέσον κατατιϑέντες im Ggstz von ἀποκρυπτόμενοι, Phil. 14 b; Dem. 20, 102, wie Sp., z. B. Luc. Hermot. 38. 64; im eigtl. Sinne, ἀργύριον, Ar. Eccl. 602. – Auch ταῦτ' ἐν μέσῳ τίϑημι, das sage ich offen, gerade heraus, Aesch. Ch. 143; u. ähnlich δέσμιον ἔδειξ' Ἀχαιοῖς ἐς μέσον, offenkundig zeigte ich ihn, Soph. Phil. 605; χρηστόν τι βούλευμ' εἰς μέσον φέρειν, Eur. Suppl. 439, wie φέρω κοινοὺς εἰς μέσον λόγους, Troad. 54 u. öfter; so auch Her. γνώμην ἐς μέσον φέρω, vorbringen, aussprechen, 4, 97; τὸ λεγόμενον ἐς τὸ μέσον, das öffentlich Ausgesprochene, 6, 129; u. ähnlich ἐν κοινῷ καὶ μέσῳ ἔοικεν ἡμῖν κεῖσϑαι, Plat. Legg. XII, 968 e; εἰς μέσον ὁμολογεῖν, Rep. VIII, 547 b, wie συμβῆναι εἰς τὸ μέσον, sich vereinigen, übereinkommen über Etwas, Prot. 337 e; ἐν τῷ μέσῳ ἑαυτὸν παρέχειν, Allen zugänglich sein, Xen. Cyr. 7, 5, 46; – διὰ μέσου ποιεῖσϑαι, in die Mitte stellen, Xen. Cyr. 6, 3, 3; – ἐν μέσῳ τινὸς εἶναι, zwischen Etwas stehen, d. i. hinderlich sein, τοῦ συμμῖξαι, Xen. Cyr. 5, 2, 26; auch mit folgdm acc. c. inf., Dem. 23, 183. Vgl. ϑρὶξ ἀνὰ μέσσον, nur ein Haar fehlt noch daran, Theocr. 14, 9. – Διὰ μέσου oder ἐν τῷ μέσῳ, in einem Zwischensatze, parenthetisch, Grsmm. – Ἡ μέση, sc. χορδή, die mittlere Saite, der mittlere Ton, Music. – Bei den späteren Philosophen sind τὰ μέσα = ἀδιάφορα. – Ion. u. p. compar. u. superl. μεσαίτερος u. μεσαίτατος, Her. 4, 17, den auch Arist. u. die Sp. brauchen, u. der eigentlich auf μεσαῖος zurückzuführen ist; Ap. Rh. 4, 649 hat auch die Form μεσσότατος; – μέσατος u. μεσάτιος sind aber poet. Formen des Positivs. – Adv. μέσως, z. B. βεβιωκέναι, Plat. Phaed. 113 d, λέγειν, Prot. 346 e; Ggstz von σφοδρῶς ἢ ἀνειμένως, Arist. Eth. 2, 5; μέσως ἔχειν περί τι, mäßig sein, die Mitte halten zwischen zwei Extremen, ib. 3, 12; auch mit adj. verbunden, mittelmäßig, mäßig, πόλεως οὐ μέσως εὐδαίμονος, Eur. Andr. 874 Herc. Fur. 58 u. Sp.
-
3 μέσος
μέσος, η, ον (Hom.+). The distinction between ‘middle’ and ‘among’ for μ. is sometimes rather fluid, and some of the passages here cited may fit equally well under 1 or 2.① pert. to a middle position spatially or temporally, middle, in the middle.ⓐ as adj. (of intermediate terms: Pla., Rep. 330b, Pol. 303a) ὁ μέσος αὐτῶν ἀνήρ the man in their midst, apparently surrounded by them Hs 9, 12, 7. μέσης νυκτός at midnight (3 Km 3:20.—B-D-F §270, 2; Rob. 495; Lobeck, Phryn. p. 53; 54; 465) Mt 25:6. ἡμέρας μέσης at midday (Jos., Bell. 1, 651, Ant. 17, 155) Ac 26:13. εἰς μέσην τὴν οἰκοδομήν into the middle of the building Hs 9, 7, 5; cp. 9, 8, 2; 4; 6 (cp. Philo, Fuga 49 εἰς μέσον τὸν ποταμόν; Jos., Ant. 4, 80 εἰς μέσον τὸ πῦρ). ἐσταύρωσαν … μέσον τὸν Ἰησοῦν they crucified Jesus between (them) J 19:18. ἐσχίσθη τὸ καταπέτασμα μέσον the curtain was torn in two Lk 23:45 (cp. Artem. 4, 30 τὸ ἱμάτιον μέσον ἐρρωγέναι). ἐλάκησεν μέσος Ac 1:18 (cp. Aristoph., Ran. 955). ἐν μέσοις τοῖς ὀργάνοις τοῦ διαβόλου in the midst of the tools of the devil 2 Cl 18:2 (for the syntax cp. Gen 2:9 ἐν μέσῳ τῷ παραδείσῳ).ⓑ as subst. neut. τὸ μ. the middle (on the absence of the art. s. B-D-F §264, 4; cp. Rob. 792) ἀνὰ μέσον τινός (s. ἀνά 1) ἀνὰ μέσον τῶν ὁρίων within or through the region Mk 7:31. ἀνὰ μ. αὐτῶν between them GPt 4:10; Hs 9, 2, 3; 9, 15, 2. ἀνὰ μ. ἐκκλησίας ἁγίων B 6:16; 4:10; διακρῖναι ἀνὰ μ. τοῦ ἀδελφοῦ between one (congregation) member and another 1 Cor 6:5 (s. ἀνά 1b. Perh. μέσος prompted a shortening of the sentence tending to obscurity; cp. the Stoic expr. μέσα καθήκοντα = καθήκοντα ἃ ἐν μέσῳ ἐστὶ κατορθωμάτων κ. ἁμαρτημάτων: MPohlenz, D. Stoa II ’49, 73f). τὸ ἀρνίον τὸ ἀ. μ. τοῦ θρόνου the lamb who is (seated) on the center of the throne Rv 7:17. ἀνὰ μ. τῆς ὁδοῦ (they made) half their journey GJs 17:3.—διὰ μέσου αὐτῶν through the midst of them (X., An. 1, 4, 4; Aesop. Fab. 147 P.=247 H./201a Ch./152 [I, II] H-H.; Am 5:17; Jer 44:4; Jdth 11:19; 1 Macc 5:46; Ath. 18, 3 ‘between’) Lk 4:30; J 8:59 v.l. διὰ μέσον Σαμαρείας καὶ Γαλιλαίας Lk 17:11 prob. can only mean through Samaria and Galilee; but this raises a practical difficulty, since we should expect to find the provinces mentioned in the opposite order. Perh. the text is damaged (cp. the vv.ll. διὰ μέσου and μέσον; s. B-D-F §222; Rob. 648; JBlinzler, AWikenhauser Festschr. ’54, 46ff. If the v.l. διὰ μέσου Σ. καὶ Γ. should be correct, we could compare Maximus Tyr. 28, 4a διὰ μέσου πίστεως κ. ἀπιστίας=throughout between). For the view that μέσον signifies the area betw. S. and G. s. the comm. Cp. δια B1.—εἰς τὸ μέσον into the middle or center (X., Cyr. 3, 1, 6; Dio Chrys. 19 [36], 24; 3 Km 6:8; Jos., Ant. 9, 149) Mk 3:3; Lk 4:35; 5:19; 6:8; J 20:19, 26 (ἔστη εἰς τὸ μέσον as Vi. Aesopi G 82 P.); Hs 9, 8, 5; also in the middle 9, 6, 1. W. gen. (X., An. 1, 5; 14a; Jer 21:4; 48:7; Sb 6270, 13) εἰς τὸ μ. αὐτῶν in the midst of them 9, 11, 7. Without the art. (LXX; Jos., Vi. 334; SibOr 3, 674) εἰς μ. τοῦ πεδίου in the middle of the plain Hs 9, 2, 1 (εἰς μ.=‘in the middle’, as Ps.-Clem., Hom. 3, 30 p. 44, 21 Lag.). τί … τὸ ἔριον εἰς μ. τῶν ἀκανθῶν τιθέασιν; Why do they place the wool in the middle of the thorns? 7:11. ἀναστὰς εἰς μ. he arose (and came) forward Mk 14:60 (cp. Theocr. 22, 82 ἐς μέσον=into the middle; Himerius, Or. 63 [=Or. 17], 2 εἰς μέσον ἔρχεσθαι=come into the open; X., Cyr. 4, 1, 1 στὰς εἰς τὸ μ.).—ἐν τῷ μ. among, before (more closely defined by the context, or = in public [so Clearch., Fgm. 45 οἴκοι καὶ μὴ ἐν τῷ μέσῳ; Appian, Liby. 15 §63]) Mt 14:6 (Dio Chrys. 30 [79], 39 ὀρχεῖσθαι ἐν τῷ μέσω; Lucian, Pereg. 8) and into the middle, before (them) (Vi. Aesopi W c. 86 στὰς ἐν τῷ μέσῳ ἔφη) Ac 4:7. Without the art. (LXX) ἐν μέσῳ (on the spelling ἐμ μέσῳ, which occurs several times as v.l., s. B-D-F §19, 1; Mlt-H. 105) abs. into the middle, before (someone) (Appian, Hann. 16 §67, Liby. 14 §59; Jos., Ant. 7, 278) J 8:3; MPol 18:1 and in the middle (Pla., Rep. 558a; Herm. Wr. 4, 3; PLille 1 recto, 5 [259 B.C.]; GrBar 13:4) J 8:9. W. gen. of place (Aeneas Tact. 1529; 1532; TestAbr A 12 p. 90, 21 [Stone p. 28], B 8 p. 113, 3 [St. p. 74]; ParJer 1:2; GrBar 10:2) τῆς θαλάσσης (En 97:7) in the middle of the lake Mk 6:47. τῆς πλατείας through the middle of the street Rv 22:2. ἐν μ. τῆς αὐλῆς in the middle of the courtyard Lk 22:55a; τοῦ τάφου GPt 13:55. ἐν μ. αὐτῆς within it (the city of Jerusalem) Lk 21:21; cp. Dg 12:3; MPol 12:1; 12:2(?). ἐν μ. τοῦ θρόνου καὶ τῶν τεσσάρων ζῴων on the center of the throne and among the four living creatures Rv 5:6a (w. double gen. also between: Appian, Hann. 14 §60, Bell. Civ. 5, 23 §92; Arrian, Anab. 1, 20, 2; 3, 28, 8 al.; Lucian, Fugit. 10 ἐν μ. ἀλαζονείας κ. φιλοσοφίας). ἐν μέσῳ τ. θρόνου around (on every side of) the throne 4:6 (but between the throne and a more remote point: RBrewer, JBL 71, ’52, 227–31).—ἐν μέσῳ ἐκκλησίας Hb 2:12 (Ps 21:23); cp. Ac 17:22. κατὰ μέσον (Jos., Bell. 5, 207; SibOr 3, 802 κατὰ μέσσον=‘in the middle’ [of the day]) κατὰ μ. τῆς νυκτός about midnight Ac 16:25 D; 27:27.ⓒ The neut. μέσον serves as adv. (e.g., Appian, Bell. Civ. 3, 43 §175 μ.=meanwhile) ἦν μέσον ὡς he was in the center of it as MPol 15:2; and is used as prep. w. gen. (B-D-F §215, 3; Rob. 644. Cp. Hdt. 9, 107, 2; Polyb. 8, 25, 1; Epict. 2, 22, 10; LXX, TestSol; TestAbr A 4 p. 80, 31 [Stone p. 8]; JosAs 24:21; Jos., Ant. 6, 65; SibOr 3, 319) μ. τῆς θαλάσσης in the middle of the lake Mt 14:24 v.l.; μ. γενεᾶς σκολιᾶς in the midst of a crooked generation Phil 2:15 (cp. Maximus Tyr. 36, 5a ἐν μέσῳ τῷ σιδηρῷ τούτῳ γένει).② pert. to a position within a group, without focus on mediate position, among.ⓐ as adj. ἐκάθητο ὁ Πέτρος μέσος αὐτῶν Peter was sitting among them Lk 22:55 (the point being not as center of attention but inconspicuously in the group; cp. Jos., Ant. 9, 107). μέσος ὑμῶν ἕστηκεν J 1:26 (Jos., Ant. 14, 23). τοῦ πύργου μέσου Hs 9, 8, 2. εἶδον … μέσον αὐτῶν τὸν Παῦλον AcPl Ha 11, 14.ⓑ as subst. neuter ἀνὰ μέσον τινός (s. ἀνά 1) among someth. Mt 13:25. W. gen. pl. (TestJob 32:6 ἐν μέσῳ τῶν τέκνων σου) in the midst of, among in answer to the questions where and whither (B-D-F §215, 3 app.) Mt 18:2, 20; Mk 9:36; Lk 2:46; 24:36; Ac 1:15; 2:22; 6:15 D; 27:21; Rv 5:6b; cp. 6:6. Of close personal relationship ἐν μέσῳ ὑμῶν among you = in communion with you Lk 22:27; 1 Th 2:7.—ἐν μ. λύκων among wolves Mt 10:16; Lk 10:3; 2 Cl 5:2.—W. gen. pl. of things (Alciphron 3, 24, 3) Lk 8:7; Rv 1:13; 2:1. ἐκ (τοῦ) μ. from among (X., An. 1, 5, 14b; oracular response in Diod S 9, 3, 2; LXX=מִתּוֹךְ): αἴρειν τι (or τινά) ἐκ (τοῦ) μέσου (τινῶν) Col 2:14; 1 Cor 5:2 (s. αἴρω 3). ἁρπάσαι αὐτὸν ἐκ μ. αὐτῶν Ac 23:10 (s. ἁρπάζω 2a). ἀφορίζειν τοὺς πονηροὺς ἐκ μ. τῶν δικαίων Mt 13:49 (s. ἀφορίζω 1). γίνεσθαι ἐκ μ. 2 Th 2:7 (s. γίνομαι 6b). ἐξέρχεσθαι ἐκ μ. αὐτῶν from among them Ac 17:33; cp. 2 Cor 6:17 (cp. Is 52:11). κύριος λαμβάνει ἑαυτῷ ἔθνος ἐκ μ. ἐθνῶν 1 Cl 29:3 (cp. Dt 4:34).—B. 864. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv. -
4 μέσος
μέσος, mitten, in der Mitte; (a) vom Raume; βάλε Πηλείδαο μέσον σάκος, er traf den Schild in der Mitte; στῆ δὲ μέσῳ ἐν ἀγῶνι, mitten in der Runde; ὁ τοῖσιν στὰς ἐν μέσοισι, in ihrer Mitte; ζυγὸν ϑραύει μέσον, mitten entzwei bricht er das Joch; αἱ δ' ἀνὰ μέσσαν ἀκτῖνα, um Mittag; ἐν Ἀργείοις μέσοις, in der Mitte der Argiver; μέσον ἔχειν τινά, in der Mitte gefaßt halten, von dem Ringer hergenommen; Νεῖλος μέσην Αἴγυπτον σχίζων, Ägypten mitten durchschneidend; τὸ μέσον στῖφος, der mittlere Haufen; (b) von der Zeit; μέσον ἦμαρ, der Mittag; (c) in der Mitte stehend, zwischen zwei Dingen, auch übertr. auf Geistiges; ὥςπερ ἑνὸς καὶ πλήϑους τὸ ὀλίγον μέσον, das Wenige steht in der Mitte zwischen der Einheit und der Menge. Daher auch mittelmäßig, was zwischen dem Zuviel und Zuwenig die Mitte hält, ὀφϑαλμοὶ μέσοι, von mittlerer Größe; ἀνήρ, ein Mann von mittlerem Range od. Vermögen; auch = unparteiisch; vermittelnd, δικαστής, Schiedsrichter. Bei den Gramm. sind μέσαι λέξεις Wörter, die in guter und schlimmer Bedeutung genommen werden können; συλλαβὴ μέση, syllaba anceps. Bes. häufig: die Mitte, der Raum zwischen etwas; ἐς μέσον ἀμφοτέρων συνίτην, in die Mitte beider Heere; ἐς μέσσον ἀμφοτέροισι δικάσσατε, sprechet beiden Teilen gleichmäßig, unparteiisch Recht; ἐν μέσῳ, in der Mitte; οἱ δὲ εἶπον πολλὸν εἶναι αὐτέων τὸ μέσον, es sei die Mitte, der Unterschied groß; ἐκ τοῦ μέσου κατῆσϑαι od. ἕζεσϑαι, aus der Mitte weggehen u. sich abgesondert hinsetzen, sich neutral halten; ἐκ τοῦ μέσου ἡμῖν ἕζεσϑε, seid neutral zwischen uns; ἐκ τοῦ μέσου ἐξίστασϑαι, aus dem Wege gehen; ἐν μέσῳ ἐμοῦ τε καὶ σοῦ, in der Mitte zwischen uns beiden. Auch von der Zeit; διὰ μέσου, inzwischen, mittlerweile; die Mittel-, Durchschnittszahl; ἐς μέσον τιϑέναι τινί τι, einem etwas als Kampfpreis aufstellen, es in die Mitte hinstellen, daß alle Preisbewerber es sehen; ἐς τὸ μέσον φέρειν, τιϑέναι u. ä., etwas vorbringen, bekannt machen. Auch ταῦτ' ἐν μέσῳ τίϑημι, das sage ich offen, gerade heraus; δέσμιον ἔδειξ' Ἀχαιοῖς ἐς μέσον, offenkundig zeigte ich ihn; γνώμην ἐς μέσον φέρω, vorbringen, aussprechen; τὸ λεγόμενον ἐς τὸ μέσον, das öffentlich Ausgesprochene; συμβῆναι εἰς τὸ μέσον, sich vereinigen, übereinkommen über etwas; ἐν τῷ μέσῳ ἑαυτὸν παρέχειν, allen zugänglich sein; διὰ μέσου ποιεῖσϑαι, in die Mitte stellen; ἐν μέσῳ τινὸς εἶναι, zwischen etwas stehen, d. i. hinderlich sein; ϑρὶξ ἀνὰ μέσσον, nur ein Haar fehlt noch daran. Διὰ μέσου oder ἐν τῷ μέσῳ, in einem Zwischensatze, parenthetisch. Ἡ μέση, sc. χορδή, die mittlere Saite, der mittlere Ton; μέσως ἔχειν περί τι, mäßig sein, die Mitte halten zwischen zwei Extremen; mit adj. verbunden: mittelmäßig, mäßig -
5 αἴρω
αἴρω fut. ἀρῶ; 1 aor. ᾖρα (ἦρα v.l.; TestAbr; GrBar); pf. ἦρκα Col 2:14. Pass.: 1 fut. ἀρθήσομαι; 1 aor. ἤρθην; pf. ἦρμαι J 20:1; Hs 9, 5, 4 (Hom.+; he, like some later wr., has ἀείρω).① to raise to a higher place or position, lift up, take up, pick upⓐ lit., of stones (Dio Chrys. 12 [13], 2) J 8:59 (cp. Jos., Vi. 303); Rv 18:21; Hs 9, 4, 7. Fish Mt 17:27; coffin 1 Cl 25:3; hand (X., An. 7, 3, 6) Rv 10:5 (Dt 32:40). Hands, in prayer 1 Cl 29:1 (Ael. Aristid. 24, 50 K.=44 p. 840 D.; 54 p. 691; PUps 8 p. 30 no. 14 [pre-Christian] Θεογένης αἴρει τὰς χεῖρας τῷ Ἡλίῳ; Sb 1323 [II A.D.] θεῷ ὑψίστῳ καὶ πάντων ἐπόπτῃ καὶ Ἡλίῳ καὶ Νεμέσεσι αἴρει Ἀρσεινόη ἄωρος τὰς χεῖρας). But αἴ. τὴν χεῖρα ἀπό τινος withdraw one’s hand fr. someone= renounce or withdraw fr. someone B 19:5; D 4:9. Of snakes pick up Mk 16:18. κλίνην Mt 9:6. κλινίδιον Lk 5:24. κράβαττον Mk 2:9, 11f; J 5:8–12. Of a boat that is pulled on board Ac 27:17. Of a spirit that carries a person away Hv 2, 1, 1 (cp. TestAbr B 10 p. 115, 11 [Stone p. 78] of angels). Take up a corpse to carry it away AcPt Ox 849 verso, 8 (cp. TestAbr A 20 p.103, 20 [Stone p. 54]). αἴ. σύσσημον raise a standard ISm 1:2 (Is 5:26); αἴ. τινὰ τῶν ἀγκώνων take someone by one’s arms Hv 1, 4, 3. For Ac 27:13 s. 6 below.—Pass. 2 Cl 7:4. ἄρθητι (of mountains) arise Mt 21:21; Mk 11:23. ἤρθη νεκρός Ac 20:9.ⓑ fig. αἴ. τοὺς ὀφθαλμοὺς ἄνω look upward (in prayer, as Ps 122:1; Is 51:6 al.) J 11:41. For 10:24 s. 5 below. αἴ. φωνήν raise one’s voice, cry out loudly (1 Km 11:4; 30:4; 2 Km 3:32 al.) Lk 17:13. πρός τινα Ac 4:24.ⓐ take/carry (along) lit. w. obj. acc. σταυρόν Mt 16:24; 27:32; Mk 8:34; 15:21; Lk 9:23. ζυγόν (La 3:27) Mt 11:29. τινὰ ἐπὶ χειρῶν 4:6; Lk 4:11 (both Ps 90:12). Pass. Mk 2:3. αἴ. τι εἰς ὁδόν take someth. along for the journey 6:8; Lk 9:3, cp. 22:36. Of a gambler’s winnings Mk 15:24.—Fig. δόξαν ἐφʼ ἑαυτὸν αἴ. claim honor for oneself B 19:3.ⓑ carry away, remove lit. ταῦτα ἐντεῦθεν J 2:16 (ins [218 B.C.]: ΕΛΛΗΝΙΚΑ 7, ’34, p. 179, 15 ταῦτα αἰρέσθω; Just., D. 56, 3 σκευῶν ἀρθέντων). Crucified body of Jesus 19:38; cp. vs. 31; 20:2, 13, 15; of John the Baptist Mt 14:12; Mk 6:29. A stone from a grave-opening J 11:39, 41; pass. 20:1. οἱ αἴροντες οὐκ ἀνέφερον those who took something (a mouthful) brought nothing (to their mouth) GJs 18:2 (not pap). τὸ περισσεῦον the remainder Mt 14:20; 15:37; cp. Lk 9:17. περισσεύματα Mk 8:8. κλάσματα fragments 6:43; baskets 8:19f. ζώνην take off Ac 21:11; take: τὸ σόν what belongs to you Mt 20:14; τὰ ἀρκοῦντα what was sufficient for him Hs 5, 2, 9. αἴ. τι ἐκ τῆς οἰκίας get someth. fr. the house Mk 13:15; cp. vs.16 and Mt 24:17; cp. 24:18; Lk 17:31; take (a body) from a tomb J 20:2, 13, 15; take τινὰ ἐκ τοῦ κόσμου 17:15.③ to take away, remove, or seize control without suggestion of lifting up, take away, remove. By force, even by killing: abs. ἆρον, ἆρον away, away (with him)! J 19:15 (cp. POxy 119, 10 [Dssm., LO 168; LAE 188 n. 22]; Philo, In Flacc. 144; ἆρον twice also La 2:19 v.l., in different sense). W. obj. αἶρε τοῦτον Lk 23:18; cp. Ac 21:36; 22:22. ἆραι τόν μάγον AcPl Ha 4, 35f; αἶρε τοὺς ἀθέους (s. ἄθεος 2a) MPol 3:2; 9:2 (twice); sweep away Mt 24:39; ὡς μελλούσης τῆς πόλεως αἴρεσθαι as though the city were about to be destroyed AcPl Ha 5, 17; cp. κόσμος ἔρεται (=αἴρεται) ἐμ πυρί 2, 26f. W. the connot. of force or injustice or both (Epict. 1, 18, 13; PTebt 278, 27; 35; 38 [I A.D.]; SSol 5:7): τὸ ἱμάτιον Lk 6:29; cp. vs. 30; D 1:4. τὴν πανοπλίαν all his weapons Lk 11:22; τάλαντον Mt 25:28; cp. Lk 19:24. Fig. τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως 11:52. Pass.: Mt 13:12; Mk 4:25; Lk 8:18; 19:26. Conquer, take over (Diod S 11, 65, 3 πόλιν) τόπον, ἔθνος J 11:48. For Lk 19:21f s. 4 below. αἴ. τὴν ψυχὴν ἀπό τινος J 10:18 (cp. EFascher, Deutsche Theol. ’41, 37–66).—Pass. ἀπὸ τῆς γῆς Ac 8:33b (Is 53:8; Just., D. 110, 6). ἀφʼ ὑμῶν ἡ βασιλεία Mt 21:43.—Of Satan τὸν λόγον τὸν ἐσπαρμένον εἰς αὐτούς Mk 4:15; cp. Lk 8:12. τὴν χαρὰν ὑμῶν οὐδεὶς αἴρει ἀφʼ ὑμῶν no one will deprive you of your joy J 16:22. ἐξ ὑμῶν πᾶσαν ὑπόκρισιν rid ourselves of all pretension B 21:4; ἀπὸ τῆς καρδίας τὰς διψυχίας αἴ. put away doubt fr. their heart Hv 2, 2, 4. αἴ. ἀφʼ ἑαυτοῦ put away fr. oneself Hm 9:1; 10, 1, 1; 10, 2, 5; 12, 1, 1. αἴ. ἐκ (τοῦ) μέσου remove, expel (fr. among) (Epict. 3, 3, 15; Plut., Mor. 519d; BGU 388 II, 23 ἆρον ταῦτα ἐκ τοῦ μέσου; PHib 73, 14; Is 57:2) 1 Cor 5:2 (v.l. ἐξαρθῇ); a bond, note, certificate of indebtedness αἴ. ἐκ τοῦ μέσου destroy Col 2:14. Of branches cut off J 15:2. Prob. not intrans., since other exx. are lacking, but w. ‘something’ supplied αἴρει τὸ πλήρωμα ἀπὸ τοῦ ἱματίου the patch takes someth. away fr. the garment Mt 9:16; cp. Mk 2:21. Remove, take away, blot out (Eur., El. 942 κακά; Hippocr., Epid. 5, 49, p. 236 pain; cp. Job 6:2; IG II, 467, 81 ζημίας; Epict. 1, 7, 5 τὰ ψευδῆ; SIG 578, 42 τ. νόμον; Pr 1:12; EpArist 215; Just., D. 117, 3) τὴν ἁμαρτίαν τ. κόσμου J 1:29, 36 v.l.; 1 J 3:5 (Is 53:12 Aq., s. PKatz, VetusT 8, ’58, 272; cp. 1 Km 15:25; 25:28). Pass. Ac 8:33a (Is 53:8); Eph 4:31. Fig. take, in order to make someth. out of the obj. 1 Cor 6:15.④ to make a withdrawal in a commercial sense, withdraw, take, ext. of 2 αἴρεις ὸ̔ οὐκ ἔθηκας Lk 19:21f (banking t.t.: JBernays, Ges. Abh. I 1885, 272f; JSmith, JTS 29, 1928, 158).⑤ to keep in a state of uncertainty about an outcome, keep someone in suspense, fig. ext. of 1 αἴ. τὴν ψυχήν τινος J 10:24 (Nicetas, De Manuele Comm. 3, 5 [MPG CXXXIX 460a]: ἕως τίνος αἴρεις, Σαρακηνέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν; The expr. αἴ. τὴν ψυχήν w. different mng. Ps 24:1; 85:4; 142:8; Jos., Ant. 3, 48).⑥ to raise a ship’s anchor for departure, weigh anchor, depart, ext. of 1, abs. (cp. Thu. et al.; Philo, Mos. 1, 85; Jos., Ant. 7, 97; 9, 229; 13, 86 ἄρας ἀπὸ τῆς Κρήτης κατέπλευσεν εἰς Κιλίκιαν) Ac 27:13.—Rydbeck 155f; B. 669f. DELG s.v. 1 ἀείρω. M-M. TW. -
6 μεσον
Iэп.-поэт. μέσσον τό тж. pl.1) середина, средоточие, центр(τοῦ στρατοπέδου Xen.; τὰ μέσα τῆς πόλεως Plat.)
τὸ μ. ἡμέρας Xen. — середина дня, полдень2) находящееся посреди, промежуточная часть, промежуток, расстояниеκατὰ μ. Hom. — в середину, между;
διὰ μέσου Plat. — в промежутке;τὸ μ. τῶν τειχῶν Xen. — промежуток между стенами;ἥ διὰ μέσου ξύμβασις Thuc. — временное соглашение, перемирие3) препятствие, преградаἡ γὰρ θάλαττα ἐν τῷ μέσῳ Xen. — ибо впереди (препятствием служит) море;
ἐν μέσῳ εἶναί τινος Xen. — быть препятствием к чему-л.;οὐδὲν ἦν ἐν μέσῳ Dem. — ничто не мешало4) общественная среда, общественностьἐς μ. τιθέναι τι Hom. — выставлять что-л. в качестве приза ( для будущего победителя в состязании);
εἰς τὸ μ. πάντων Xen. и ἐν (τῷ) μέσῳ NT. — в присутствии всех;εἰς μ. παριέναι Plut. — показываться на людях;ἐν μέσῳ κεῖσθαι Dem. — быть открытым для всех (общедоступным);ἐν τῷ μέσῳ ἑαυτὸν παρέχειν Xen. — открыть свободный доступ к себе5) перен. беспристрастие, нейтральностьἐς μ. δικάσασθαι Hom. — беспристрастно рассудить;
6) среднее, средняя величина(τὸ μ. πρὸς τὰς μεγίστας καὴ ἐλαχίστας ναῦς Thuc.)
7) разница, различие8) лог. средний термин ( в силлогизме)(лат. terminus medius) Arst.
9) мат. средний член пропорцииIIэп. μέσσον adv. в середине, посреди Hom. -
7 μέσος
-η,-ον + A 219-235-252-86-77=872 Gn 1,4(bis).6(bis).7middle, in the middle Ex 26,28; in the midst Gn 15,10; (τὸ) μέσον midst Ex 36,30μέσον τῶν παρεμβολῶν between the camps Nm 2,17; μέσον τῆς θαλάσσης in the middle of the sea Ex 14,27; ἀνὰ μέσον τῶν δύο κέρκων ἐν τῷ μέσῳ right in the middle between two tails JgsA 15,4; ἀνὰ μέσον ποίμνης καὶ ποίμνης between drove and drove, between one flock and the other Gn 32,17; διὰ μέσον through Am 5,17; ἐν μέσῳ τῷ παραδείσῳ in the middle of paradise Gn 2,9; περὶ μέσας νύκτας about midnight Ex 11,4(primo); εἰς τὸμέσον into the middle or centre 1 Kgs 6,8; (τὸ) μέσον τινός themiddle of Ex 11,4(secundo); ἐκ μέσου τῶν ὀδόντων out of the midst of the teeth, from the teeth Jb 29,17; ἦρται ἐκ τοῦ μέσου he has been moved out of the way Is 57,2; μένει γὰρ ὁ ἄγγελος τοῦ Θεοῦ τὴν ῥομφαίαν ἔχων πρίσαι σε μέσον for the angel of God is standing with a sword to saw you into two SusTh 59Cf. CARAGOUNIS 1990, 50; LE BOULLUEC 1989 88.268; LLEWELYN 1994 207(n.36); SOLLAMO 1979 236-239.247-257.267-269.343-346.350-351; WEVERS 1990 163.459 -
8 εκ
ἐκперед гласными ἐξ praep. cum gen.1) (движение изнутри наружу, снизу вверх или сверху вниз) из, от, с(ἐκ Πύλου ἐλθών Hom.)
οἱ αὐτομολήσαντες ἐκ τῶν πολεμίων Xen. — перебежчики от неприятеля;ἐκ βυθοῦ Theocr. — из глубины;καθῆσθαι ἄκρων ἐκ πάγων Soph. — сидеть (глядя вниз) на вершинах холмов2) ( источник) изδέχεσθαί τι ἐκ χειρός τινος Soph. — принимать что-л. из чьих-л. рук;
ἐκ ποταμοῦ νίζεσθαι Hom. — умываться из реки, т.е. речной водой;ἐκ φιαλῶν πίνειν Xen. — пить из чаш3) (отделение, освобождение) от(ἐκ δεσμῶν λυθείς Aesch.)
ἐκ κακῶν πεφευγέναι Soph. — ускользнуть от бедствий;ἐξ ὕπνου εἶναι Arst. — пробудиться от сна;ἐκ τοῦ μέσου καθῆσθαι Her. — уйти из (чьей-л.) среды, удалиться4) ( происхождение) из, отἐκ τοῦ φημὴ γενέσθαι Hom. — я называю его своим отцом;
ὅ ἐξ ἐμῆς μητρός Soph. — сын моей матери, т.е. мой брат;τὰ ἐκ τῆς γῆς φυόμενα Xen. — выросшее из почвы, т.е. произведения почвы;τὰ ἐκ τοῦ ἀγροῦ ὡραῖα Xen. — полевые сборы5) (действующее лицо; обычно перев. без предлога)τὸ ποιηθὲν ἐκ Ψαμμητίχου Her. — поступок Псамметиха;
ὅ ἐκ Διός Hom., Xen.; — ниспосланный Зевсом, зевсов;πᾶσαι τέχναι ἐκ Προμηθέως Aesch. — все искусства - от Прометея;ὅ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εἰς τοὺς βαρβάρους φόβος Xen. — страх, наведенный греками на варваров;ταῦτ΄ ἐξ Ἀτρειδῶν ἔργα Soph. — это - дело рук Атридов;γελᾶσθαι ἔκ τινος Eur. — быть предметом чьих-л. насмешек;ἥ ἐκ σοῦ δυσμένεια Soph. — твое недоброжелательство;τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεα Her. — построенные греками стены6) (материал, вещество, состав) изτὸ ἐξ οὗ (= ὕλη) Arst. — то, из чего (состоит предмет), вещество, материя;
ἐξ ἀδάμαντος Plat., Theocr.; — из стали;ἐκ κριθῶν μέθυ Aesch. — ячменная брага7) ( переход из одного состояния в другое) изτυφλὸς ἐκ δεδορκότος (sc. γεγονώς) Soph. — ставший из зрячего слепцом
8) (выделение, обособление) из, среди, междуπόλεως ἐκ πάσης μόνη Soph. — единственная во всем городе:
ἐκ πάντων προτιμᾶσθαι Thuc. — быть почитаемым превыше всех9) ( местоположение) на, вἐκ δεξιᾶς Xen. — справа, на правой стороне, ἐξ ἀγχιμόλοιο Hom. вблизи;
ἐκ τῆς ἰθέης Her. — напрямик:ἐκ τοῦ ἔμπροσθεν Xen. — впереди:ἐκ τοῦ πλαγίου Xen. — на фланге;ἐξ ἐναντίας Xen. — напротив10) ( точка прикрепления) на, сμαχαίρας εἶχον ἐκ τελαμώνων Hom. — мечи были у них на перевязях;
κρεμάσαι τι ἐκ πασσαλόφι Hom. — повесить что-л. на гвоздь11) ( зависимость) отπάντα ἐκ σέο ἄρτηται Her. — все зависит от тебя;
ἔκ τινος ἔχειν τὰς ἐλπίδας Thuc. — связывать свои надежды с чем-л.12) ( отсчет времени) сἐξ οὗ χρόνος οὐ πολύς Dem. — немного времени тому назад;ἐκ παλαιοῦ Xen. — издревле;ἐξ ἀρχῆς Arst. — с (самого) начала;ἐκ παιδός Xen. и ἐκ παίδων Xen., Arst.; — с детства;ἐκ πολλοῦ (χρόνου) Thuc., Arst.; — с давних пор, издавна;ἐξ ἡμέρης ἐς ἡμέρην Her. — со дня на день;πῶς ἔχει ἐκ τοῦ τραύματος ; Xen. — как чувствует он себя после ранения?13) ( положение во времени) во время, в течениеἐκ νυκτῶν Hom. и ἐκ νυκτός Xen. — ночью;
ἐξ ἡμέρας Soph. — днем;ἐκ τοῦ λοιποῦ Xen. и ἐκ τῶν λοιπῶν Plat. — в дальнейшем;ἐκ νέης Her. — снова;ἐξ ὑστέρης Her. — впоследствии14) ( последовательность в пространстве или во времени) после, (вслед) заἐκ τοῦ ἀρίστου Xen. — после завтрака;
ἐκ τούτου Xen. и ἐκ τούτων Soph. — после этого;αἰθέρος ἐκ δίης Hom. — после ясной погоды;δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ Hom. — беда следует за бедой;πόλιν ἐκ πόλεως ἀμείβειν или ἀλλἀττειν Plat. — переходить из города в город;λόγον ἐκ λόγου λέγειν Dem. — громоздить одну речь на другую, т.е. бесконечно много говорить15) (принадлежность или связь; обычно перев. без предлога) из, отοἱ ἐκ φιλοσοφίας Arst. — занимающиеся философией;
τὸ ἐκ τῆς τέχνης Arst. — нечто от искусства, род мастерства;οἱ ἐκ τῆς πόλεως Thuc., Polyb.; — горожане;οἱ ἐκ τῆς συγκλήτου Polyb. — члены (римского) сената, сенаторы;οἱ ἐκ Μακεδονίας βασιλεῖς Polyb. — македонские цари;οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς Xen. — рыночные торговцы;οἱ ἐκ τής ναυμαχίας Plat. — участники морского сражения16) (причина, основание) из, от, по, вследствие(ἐκ τρωμάτων θνῄσκειν Her.)
ἐκ τούτου и ἐκ τούτων Xen. — вследствие этого;τυφλὸς ἐκ νόσου Arst. — ослепший от болезни;ἐξ ἀνάγκης Soph. Arst. — из (по, вследствие) необходимости;ἐκ πλεονεξίας Dem. — из жадности;ἐκ φόβου Soph. — от (из) страха;ἔκ τινος ; Eur. и ἐκ τοῦ ; Xen. — вследствие чего?, из-за чего?;ἐξ и ἐκ τοῦ αὐτομάτου Xen. — по собственному побуждению;ἐκ θεόφιν Hom. — по побуждению божества;ἐξ ὑποθέσεως Arst. — по (пред)положению17) ( образ действия или способ) посредством, поἐκ παντὸς τρόπου Xen., Dem., Arst.; — всячески;
ἐκ διαδοχῆς Arst. — путем передачи;ἐκ τῆς νικώσης (sc. γνώμης) Xen. — большинством голосов;ἐξ ἐπιβουλῆς Xen. — с умыслом, преднамеренно;ἐκ τῶν δυνατῶν Xen. — по возможности, в меру сил;ἐξ ἴσου Xen. — в равном положении;ἐκ τῶν παρόντων Xen. — при нынешних обстоятельствах;ὅ ἐκ τῆς ψυχῆς φίλος Xen. — искренний друг;ἐκ βίας Soph. — силой, насильно:ἐκ δόλου Soph. — хитростью, обманом;ἐκ θυμοῦ φιλεῖν Hom. — любить всем сердцем;δακρυχέειν ἐκ φρενός Aesch. — горько плакать;ἐξ ἅπαντος τοῦ νοῦ Plat. — чистосердечно;ἐκ τοῦ ἐμφανέος Her. — явно18) ( средство) посредством, с помощьюἐκ τῶν ἰδίων Isocr. — на личные средства, на собственный счет;
ζῆν ἔκ τινος Xen. — жить чем-л.;ἐκ χρημάτων παρασκευάζεσθαί τι Plut. — добывать себе что-л. за деньги;ἐκ τόξων ἀνύειν γαστρὴ φορβάν Soph. — добывать себе пропитание охотой (досл. луком);ἐκ σκήπτρου ὁδοιπορεῖν Soph. — странствовать, опираясь на посох;ἐκ χειρὸς βάλλειν Xen. — метать вручную19) (расстояние, отдаленность) вдали, с, наτηλόθεν ἐξ ἀπίης γαίης Hom. — далеко-далеко от (своей) земли;
ἐξ εἴκοσι βημάτων Plut. — с расстояния в двадцать шагов;ἐκ πατρίδος Hom. — вдали от родины;ἐκ βελέων Hom. — вне досягаемости стрел -
9 πέρᾱ
πέρᾱ (vgl. πέραν), darüber hinaus, über einen gewissen Raum hinaus, weiter; φράσῃς μοι μὴ πέρα, Soph. Phil. 332; παῦε, μὴ λέξῃς πέρα, 1259; oft auch c. gen., φωνεῖν πέρα τῶν πρὸς σὲ νῠν εἰρημένων, O. C. 258; ϑρασεῖα καὶ πέρα δίκης ἄρχω, über das Recht hinaus, El. 511; τοῠ γὰρ εἰκότος πέρα ἄπεστι πλείω τοῠ καϑήκοντος χρόνου, O. R. 74, d. i. anders als wahrscheinlich, wider Erwarten; ϑαυμάτων πέρα, Eur. Hec. 714; μή γε πέρα προβῇς τῶνδε, Hipp. 501; ἐμοὶ οὐ ϑέμις λέγειν πέρα, mehr zu sagen, wie μηδ' ἐρωτήσῃς πέρα I. T. 554; u. in Prosa: μηδὲν ἔτι πέρα ζητεῖν, Plat. Tim. 29 d; μέχρι τοῦ μέσου καϑιέναι, πέρα δ' οὔ, Phaed. 112 e; auch mit dem Artikel, οὐκέτ' ἂν τὸ πέρα ἀκούσαις ἐμοῠ λέγοντος, Phaedr. 241 d; πέρα τοῠ δέοντος σοφώτεροι γε-νόμενοι, Gorg. 487 d, weiser als nöthig ist; πέρα τῶν ἀναγκαίων, Rep. VI, 493 d; ἡ πέρα τούτων ἐπιϑ υμία, VIII, 559 b, u. öfter; von der Zeit, οὐκέτι πέρα ἐπολιόρκησαν τὴν πόλιν, nicht länger, Xen. An. 5, 9, 28; ἤδη δὲ πέρα μεσούσης τῆς ἡμέρας, über Mittag hinaus, 6, 3, 7, vgl. 6, 1, 28; πέρα τοῦ καιροῦ, Hell. 5, 3, 5; ὁ νόμος κωλύει παιδὶ μὴ ἐξεῖναι συμβάλλειν πέρα μεδίμνου κριϑῶν, Is. 10, 10; u. bei Folgdn; πέρα τοῠ δέοντος, Pol. 5, 104, 3, wie πέρα τοῦ καϑήκοντος, 22, 1, 5, u. öfter. – Uebertr., über ein gewisses Maaß hinaus, wie ὃς τῶν ἐμῶν ἐχϑρῶν μ' ἔνερϑεν ὄντ' ἀνέστησας πέρα, du hast mich über meine Feinde erhoben, der ich ihnen unterlag, Soph. Phil. 662; daher = übermäßig, μόγος ἔχει τοτὲ πέρα, τοτὲ δέ γ' ὕπερϑεν, O. C. 1742; πέρα γε παϑοῠσα, Eur. El. 1186; ἄπιστα καὶ πέρα κλύειν vrbdt Ar. Av. 416, eigentl. was über das Hören hinausgeht, mehr als man je gehört hat; – πέρα ἀνϑρώπ ου, über den Menschen hinaus, über seine Kraft, Philostr. – Geradezu für πλήν, außer, Xen. Conv. 8, 19, l. d. – In allen Vrbdgn steht es sowohl vor, als hinter dem genit. – Den comp. περαίτερος, περαιτέρω s. unten besonders.
-
10 πέρα
πέρᾱ (A), Adv.A beyond, further,μέχρι τοῦ μέσου καθιέναι, π. δ' οὔ Pl. Phd. 112e
;μέχρι τούτου.., π. δὲ μή Id.R. 423b
: with Art.,τὸ π. λέγειν Id.Phdr. 241d
.2 c. gen., π. ὅρου ἐλαύνειν further than, Lex ap.D. 23.44;τούτου μὴ π. προβαίνειν Arist.Pol. 1319b14
, cf. Pl.Ti. 29d.II of Time, longer,οὐκέτι π. ἐπολιόρκησαν X.An.6.1.28
: with Art.,τὸ π. καθεύδειν τοῦ πρέποντος Aeschin.Socr.52
.2 c. gen.,π. μεσούσης τῆς ἡμέρας X.An.6.5.7
; τῶν πεντήκοντα π. γεγονότας above fifty years old, Pl.Lg. 670a (v.l. πέραν).III freq. metaph., beyond measure, extravagantly, π. λέξαι, φράσαι, S.El. 633, Ph. 332, cf. E.Hipp. 1033 ;Ζεύς.. με λυπήσει πέρα Ar.Av. 1246
;π. ματεύειν S.OC 211
(lyr.);μέλεα καὶ π. παθεῖν E.El. 1187
(lyr.);οἵ τοι π. στέρξαντες οἵδε καὶ π. μισοῦσιν Trag.Adesp.78
; τὸ π. Arr.Fr.123J.; but π. is f.l. in S.OC 1745 (lyr.).2 c. gen., more than, beyond, exceeding, π. δίκης, καιροῦ π., A.Pr.30, 507; τοῦ εἰκότος π. S.OT74;π. τῶν νῦν εἰρημένων Id.OC 257
;π. τῶν νόμων Id.El. 1506
;π. τοῦ προσήκοντος Antipho 5.1
;π. ὧν προσεδεχόμεθα Th.2.64
; π. τοῦ δέοντος, π. τοῦ μετρίου, Pl.Grg. 487d, Ti. 65d ;π. τοῦ μεγίστου φόβου Id.Phlb. 12c
; θαυμάτων π. more than marvels, E.Hec. 714 ;δεινὸν καὶ π. δεινοῦ D.45.73
; π. μεδίμνου more than a medimnus, Is.10.10; ἐλπίδος π. Plu.Sull.11.b abs., more, further, οὐδὲν ἐρρήθη π. E.IT91 ; ἄπιστα καὶ π. κλύων things incredible, and more than that, Ar.Av. 417 ; πᾶν τολμήσασα καὶ π. S.Fr. 189.IV above, higher than, τῶν ἐμῶν ἐχθρῶν μ' ἔνερθεν ὄντ' ἀνέστησας π. ib. 666 ; π. ἀνθρώπου, π. τέχνης, Philostr. Her.18.1, 19.4.—In all senses πέρα may stand either before or after the gen., but commonly before.—[comp] Comp. περαίτερος, α, ον, Adv. περαίτερον and - τέρω (qq. v.); cf. sq.------------------------------------πέρα (B), ἡ,A = ἡ περαία, (περαῖος), the land on the other side. ἐκ πέρας Ναυπακτίας A.Supp. 262 ;Χαλκίδος πέραν ἔχων Id.Ag. 190
(lyr.):—hence [full] πέρανδε, to a foreign city, SIG 56.13 (Argos, V B.C.). -
11 ἐξ-ίστημι
ἐξ-ίστημι (s. ἵστημι), herausstellen, -bringen, bes. aus dem gewöhnlichen Zustande in einen andern versetzen; φύσιν Tim. Locr. 100 c, wie Arist. ἡ μὲν λύπη ἐξίστησι καὶ φϑείρει τὴν τοῦ ἔχοντος φύσιν Eth. 3, 12; ἔκστησον φρενῶν Eur. Bacch. 848, von Sinnen bringen, der auch οἶνος ἐξέστησέ με sagt; vgl. Ath. I, 31 f.; τὰ φαλάγγια τοὺς ἀνϑρώπους τοῦ φρονεῖν ἐξίστησι Xen. Mem. 1, 3, 12; ἐξέστησε ταῖς διανοίαις πάντας Pol. 11, 27, 7; vgl. Dem. 21, 72 ταῦτα κινεῖ, ταῠτα ἐξίστησιν ἀνϑρώπους ἑαυτῶν, sie außer sich bringen; Sp., wie Plut. Poplic. 6 τὴν ψυχὴν εἰς ἀναλγησίαν, wie τὸν λογισμόν, τὴν διάνοιαν, verwirren, Sol. 21 Crass. 23; ἀρετὴν πρὸς τὸ ἐναντίον, in das Gegentheil verwandeln; geradezu verderben, verschlechtern, wie τὴν πολιτείαν Cic. 10. – Häufiger im wegbegeben, weggehen, ἐξ ἕδρας σοι πλόκαμος ἐξέστηχ' ὅδε Eur. Bacch. 926; bes. τινί, vor Jemandem weichen, ihm Platz machen, ἐξίστατο νυκτὸς κύκλος τῇ ἡμέρᾳ Soph. Ai. 657; σοί γ' ἑκὼν ἐκστήσομαι, dir weiche ich gern, Phil. 1042; im Ggstz von μένειν, Ant. 560; φεύγετε, ἐξίστασϑε Eur. I. T. 1229, fliehet, macht euch fort; wie ἐξίστω Ar. Ach. 617; τῆς ὁδοῦ Her. 3, 76; ἐκέλευεν αὐτὸν ἐκ τοῦ μέσου ἐξίστασϑαι Xen. An. 1, 5, 14; ἐξίστασϑαι ὁδοῦ, aus dem Wege gehen, Conv. 4, 31; Plut. Rom. 20; τινὶ τῆς τάξεως Poplic. 12; τοῦ ἄϑλου τινί, ihm abtreten, Ath. X, 415 e; ohne Zusatz, ausweichen, κατὰ τὰς ὁδοὺς ἐμβάλλοντες τῷ ἀεὶ ἀπαντῶντι, ἐὰν μὴ ἐξίστηται Plat. Rep. VIII, 563 c; vgl. Ar. Ran. 354; – ἐκ τῆς δυνάμεως Plat. Tim. 50 b; τρόπων τῶν αὑτῶν εἰς τοὺς εὐσεβεῖς, sich verändern in seinem Charakter, Legg. X, 907 d; μηδὲν ἐξιστάμενος τῆς αὑτοῠ ἰδέας, sich nicht von seinem Begriffe entfernen, Crat. 439 d; – ἀρχῆς, die Herrschaft aufgeben, Thuc. 2, 63. 4, 28; ἁπάντων τῶν ὄντων, sein ganzes Vermögen abtreten, Dem. 36, 50, wie τῆς οὐσίας ἐκστησόμενος Antiph. II β 9; ἐξειστήκει τῶν ἑαυτοῠ Dem. 33, 25, Bankerutt machen; τῆς φιλίας, sie aufgeben, Lys. 8, 18, wie τῶν ἀνϑρωπίνων σπουδασμάτων Plat. Phaedr. 249 c; τῶν πεπραγμένων Dem. 19, 72, sich davon lossagen, es läugnen; Sp., τῶν πόλεων Pol. 18, 33, 5; Ar. κρεῖττον ἐκστῆναι τὸ παράπαν τοῦ πατρὸς μᾶλλον ἢ ναυμαχεῖν Vesp. 477, wo der Schol. richtig erkl. μὴ ἔχειν πατέρα, es ist besser, keinen Vater haben; τῶν μαϑημάτων, das Erlernte vergessen, Xen. Cyr. 3, 3, 54, vgl. Mem. 2, 1, 4. – Uebertr., ἐξέστην φρενῶν, γνώμας, Eur. Or. 1021 I. A. 136, von Sinnen gerathen, um seinen Verstand kommen; μὴ τοῦ φρονεῖν ἐξεστηκὼς ὦ Isocr. 5, 18; ψυχῆς ἐξεστηκυίας τῶν λογισμῶν Pol. 32, 25, 8; ἐκστάντος (κυνὸς) τῆς φαντασίας S. Emp. Pyrrh. 1, 68; oft bei Sp., auch ohne Zusatz, ἐξίσταται καὶ μαίνεται Arist. H. A. 6, 22; N. T.; Alciphr. 3, 2; von einem Pferde, scheu werden, Plut. Ant. 39. – Allgemeiner, ἐγὼ μὲν ὁ αὐτός εἰμι καὶ οὐκ ἐξίσταμαι, ὑμεῖς δὲ μεταβάλλετε, ich ändere meine Ansicht nicht, Thuc. 2, 61; vgl. Soph. μόλις μὲν καρδίας δ' ἐξίσταμαι τὸ δρᾶν, ich gebe nach, ich lasse mich bewegen zu thun, Ant. 1092. – Auch = ausarten, τὸ μὴ ἐξιστάμενον ἐκ τῆς ἑαυτοῦ φύσεως Arist. H. A. 1, 1; verderben, bes. οἶνος ἐξεστηκώς, abgestandener, umgeschlagener Wein, Dem. 35, 32; – πρόσωπα ἐξεστηκότα, entstellte Gesichter, Xen. Cyr. 5, 2, 34. – Es wird endlich wieder mit einem acc. verbunden, Etwas vermeiden, von Etwas sich zurückziehen, φρονοῦντά τινα Soph. Ai. 82, κίνδυνον Dem. 24, 184. – Bei Arist. H. A. 1, 14 ist ἐξέστηκα hervorstechen, -ragen.
-
12 ἀπέχω
A keep off or away from, , 277;ἑκὰς νήσων ἀπέχων εὐεργέα νῆα Od.15.33
; κληῖδες ἀπ' ὤμων αὐχέν' ἔχουσιν the collar-bone parts the neck from the shoulders, Il.22.324; Εὐβοίης ἀπέχειν.. αἶγας Orac. ap. Hdt.8.20, cf. 22; (lyr.), cf. Pr. 687 (lyr.).2 c. dat. pers.,τοι.. χεῖρας ἀφέξω Od.20.263
.3 with a Prep.,ἀ. φρένα περισσῶν παρὰ φωτῶν E.Ba. 427
(lyr.);ῥῖνα ἀπὸ κάκκης Ar. Pax 162
.5 οὐδὲν ἀπέχει c. inf., nothing hinders, debars one from doing, Pl. Cra.407b, Plu.2.433a.II [voice] Med., κακῶν ἄπο χεῖρας ἔχεσθαι hold one's hands off or away from.., Od.22.316;κυάμων ἄπο χεῖρας ἔχεσθε Emp.141
;ἀθανάτων ἀ. χεῖρας A.Eu. 350
(lyr.), cf. Supp. 756, Pl.Smp. 213d, 214d:—but mostly,2 ἀπέχεσθαί τινος hold oneself off a thing, abstain or desist from it,πολέμου Il.8.35
, al.;βοῶν Od. 12.321
; οὐδὲ.. σευ ἀφέξομαι will not keep my hands off thee, ib.19.489; abstain from ravagingD.
, Hdt.0.73, cf.1.66, 4.118, al., Th. 1.20, etc.; keep away from,πόλεως X.HG7.3.10
: in [tense] pf. [voice] Pass.,μηδὲ τῶν μικρῶν ἀπεσχημένον D.27.47
;ἀγορᾶς ἀπεσχ. Arist.Pol. 1278a25
.3 c. inf., ἀπέχεσθαι μὴ στρατεῦσαι abstain from marching, Th.5.25;λαμβάνειν ἀπέσχετο Philem.94.3
;ἀπέχεσθαι τοῦ ποιεῖν X. Mem.4.2.3
;οὐκ ἀ. τὸ μὴ οὐ ποιεῖν Id.Cyr.1.6.32
, Pl.R. 354b: also c. part., Jul.Or.1.43d.4 abs., refrain oneself, D.21.61.III intr. in [voice] Act., to be away or far from, c. gen. loci,τῶν Ἐπιπολῶν ἓξ ἢ ἑπτὰ σταδίους Th.6.97
; ἀ.ἀπὸ Βαβυλῶνος, etc., Hdt.1.179,cf.3.26,al.;ἀπὸ θαλάττης.. δώδεκα δδὸν ἡμερῶν ἀ. Euphro11.3
;ἀ. παμπόλλων ἡμερῶν ὁδόν X.Cyr.1.1.3
;τὸ μέσον ἴσον τῶν ἐσχάτων ἀ. Pl.Prm. 145b
;πλεῖστον ἀ. κατὰ τόπον Arist.Mete. 363a31
; a). τὴν ἡμίσειαν διάμετρον Id. Cael. 293b30, etc.c ἀποσχὼν τεσσαράκοντα μάλιστα σταδίους μὴ φθάσαι ἐλθών failing to arrinein time by.., Th.5.3.2 of actions, to be far from, ἀπεῖχον τῆς ἐξευρέσιος οὐδὲν ἔλασσον were just as farfrom the discovery, Hdt.1.67;τοσοῦτον ἀπέχω τοῦ ποιεῖν τι ὥστε.. Isoc.6.70
; τοσούτῳ πλέον ἡμῶν ἀπέχεις τοῦ πιστὰ λέγειν ὅσον.. ib.11.32; ἀπέχει τοῦ μὴ μετ' ὀργῆς [πράττειν] D.21.41; πλεῖστον ἀ. τινός to be as far as possible from doing, X.Mem.1.2.62; but τοσοῦτ' ἀπέχει τῶν χορηγῶν so far is it from the thoughts of.., D.21.59.IV have or receive in full,τὴν ἀπόκρισιν Aeschin.2.50
; τὸ χρέος ἀ. receive payment in full, Call.Epigr.55; χάριτας ib.51; ἀπέχω in receipts, BGU612.2 (i A.D.), etc.;ἀ. τὸν μισθόν Plu.Sol.22
, Ev.Matt.6.2, al.;καρπὸν ἀ. τῶν πονηθέντων Plu.Them.17
;ἀ. τὸ μέτεριον Id.2.124e
.2 impers., it sufficeth, it is enough,Ev.Marc.14.41
, cf. Anacreont.15.33. -
13 ἀφίστημι
A causal in [tense] pres. and [tense] impf., in [tense] fut. ἀποστήσω, and [tense] aor. I ἀπέστησα, as also in [tense] aor. I [voice] Med. (v. infr.):—put away, remove, keep out of the way,τὸ ἀσθενέστατον τοῦ στρατεύματος X.HG7.5.23
; (lyr.); of diseases, Dsc.2.96, Gal.13.846;τὰ συγκείμενα ἀ. ἀπ' ἀλλήλων Pl.Plt. 282b
;ἀ. τῆς ἐλάας τὸν φλοιόν Thphr.CP3.3.2
;ἀ. τινὰ λόγου
hinder from..,E.
IT 912; ἀ. τὰς τῶν πολεμίων ἐπιβουλάς frustrate them, Th.1.93; ἀ. τὸν ἄρχοντα depose him, X.HG7.1.45:—[tense] aor. [voice] Med., Ἀργείων δόρυ πυλῶν ἀπεστήσασθε remoued it from your own gates, E.ph.1087:—in Hdt.9.23 ἀποστήσαντες, = ἀποστάντες, having retired.2 cause to revolt, of allies, Id.8.19, Ar.Eq. 238, Th.1.81;τινὰ ἀπό τινος Hdt.1.76
, 154, etc.;τινά τινος And.3.22
.3 in geom. constructions, cut off, Procl.Hyp. 6.7.II weigh out, X.Smp.2.20;ἀποστησάτωσαν τὰ χρυσία IG7.303.19
([place name] Oropus); pay, (ii B.C.): also in [tense] aor. I [voice] Med., μὴ.. ἀποστήσωνται Ἀχαιοὶ χρεῖος lest they weigh out (i. e. pay in full) the debt, Il.13.745, cf. IG12.91.20, al.:—in strict sense of [voice] Med., ἀποστήσασθαι τὸν χαλκόν to have the brass weighed out to one, D.49.52.—Hom. has it trans. only in l.c.III [voice] Med., give a final decision (or break up, dismiss the assembly), ῥήτρα ap.Plu. Lyc.6.B intr., in [voice] Pass., as also in [tense] aor. 2 ἀπέστην, imper. ,ἀπόστα Men.375
: [tense] pf. ἀφέστηκα in [tense] pres. sense, sync. in pl. ἀφέστᾰμεν, -στᾰτε, -στᾶσι, as in inf. ἀφεστάναι, part. ἀφεστώς, -ῶσα, -ός or - ώς: [tense] plpf. ἀφεστήκειν, [dialect] Att. : [tense] fut. [voice] Med.ἀποστήσομαι E.Hec. 1054
, Th.5.64, etc. (while [tense] aor. I [voice] Med. is causal (v. supr.)): for [tense] fut. ἀφεστήξω v. h. v.:— stand away or aloof from, keep far from,ὅσσον δὲ τροχοῦ ἵππος ἀφίσταται Il.23.517
;οὐ μέν κ' ἄλλη γ' ὧδε γυνὴ.. ἀνδρὸς ἀφεσταίη Od.23.101
;ἀποστᾶσ' ἐκποδών E.Hel. 1023
;ἐς ἄλλο σχῆμ' ἀ. βίου Id.Med. 1039
; ; ὡς γραφεὺς (or βραβεὺς)ἀποσταθείς E.Hec. 807
;μακρὰν τόποις καὶ χρόνοις ἀ. D.S.13.22
: hence in various relations, ἀφεστάναι φρενῶν lose one's wits, S.Ph. 865; (lyr.); οὐδενὸς ἀποστήσονται ὅσα ἂν δίκαια λέγητε depart from, object to right proposals, Th.4.118;ἀ. φόνου E.Or. 1544
; ἀ. ἀρχῆς to be deposed from office, Pl.Lg. 928d; simply, resign, SIG527.105 (Crete, iii B. C.); ἀ. τῶν πραγμάτων, τῆς πολιτείας, etc., withdraw from business, politics, have done with it, D.10.1, 18.308, etc.; ἔργων ἢ πόνων ἢ κινδύνων shun them, Isoc.4.83, cf.X.HG7.5.19, etc.; ὧν εἷλεν ἀποστάς giving up all claim to what he had won (at law), D.21.181;τῶν αὑτῆς Id.19.147
, cf. 35.4; ἀφίστασθαι τῶν τοῦ ἀδελφοῦ ib.44;οὐδενὸς τῶν ἀνηκόντων τῇ πόλει Inscr.Magn.53.65
; τὴν πολιτείαν.. τὴν ἀφεστηκυῖαν τοῦ μέσου πλεῖον further removed from.., Arist.Pol. 1296b8;ἀποστὰς τῶν πατρῴων Luc.DMort.12.3
; ἀ. ἐκ Σικελίας withdraw from the island, give up the expedition, Th.7.28; retire,ἐς Ἰθώμην Id.1.101
: rarely c.acc., avoid, shrink from,τὸν ἥλιον X.Cyn. 3.3
;τὸν πόλεμον Id.An.2.5.7
; ;πυγμήν Philostr. Gym.20
(prob. cj.).2 in Prose, ἀ. ἀπό τινος revolt from.., Hdt. 1.95, 130, etc.;τινός Id.2.113
;οὐκ ἀποστήσομαι ἀπὸ τοῦ δήμου Ἀθηναίων IG12.39.21
; but Ἀθηναίων τοῦ πλήθους ib.10.22; also ἀ. εἴς or πρός τινας, Hdt.2.30, 162, cf. X.An.1.6.7;ἐς δημοκρατίαν ἀ. Th.8.90
: abs., revolt, Hdt.1.102, etc.; ὑπό τινος at his instigation, Th.8.35 ( ἀπό codd.).3 ἀ. τινί make way for another, give way to him, E. Hec. 1054, D.8.37.4 c. gen., shrink from,τῶν κινδύνων Isoc.9.29
: also c. inf., shrink from doing,ἀπέστην τοῦτ' ἐρωτῆσαι σαφῶς E. Hel. 536
.5 abs., stand aloof, recoil from fear, horror, etc.,τίπτε καταπτώσσοντες ἀφέστατε; Il.4.340
;πολλὸν ἀφεσταότες 17.375
;παλίνορσος ἀπέστη 3.33
, Pi.O.1.52, P.4.145;ἐγὼ οὐδέν τι μᾶλλον ἀ. Pl.Tht. 169b
, cf. D.19.45, etc.; desist,μὴ νῦν -ώμεθα Pl.Lg. 960e
; a runaway,Lys.
23.7.6 Medic., ἀφίσταται, = ἀπόστασις γίγνεται, εἰς ἄρθρα Hp.Aph.4.74; ἀ. ὀστέον exfoliates, ib. 6.45; alsoἀ. ἀπὸ τῶν ὀστῶν Pl.Ti. 84a
;τὸ δέρμα ἀ. X.Eq.1.5
; also, project, stand out,ὦτα ἀφεστηκότα PLond.3.1209.12
(i B. C.).b to be separated by the formation of an abscess, Gal.11.116, al. (also in [voice] Act.,τὸ πύον ἀφίστησι 7.715
).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀφίστημι
-
14 περα
Iἥ Aesch. = περαία См. περαιαIIи πέρᾳ adv. (compar. περαίτερον и περαιτέρω)1) дальше, больше, свышеμέχρι τοῦ μέσου, π. δ΄ οὔ Plat. — до середины, но не дальше;
οὐκέτι π. ἐπολιόρκησαν τέν πόλιν Xen. — (лакедемоняне) прекратили осаду города;οὐκέτ΄ ἂν π. ἀκούσαις ἐμοῦ λέγοντος Plat. — больше ты от меня ничего не услышишь;φράσῃς μοι μέ π. Soph. — не говори мне больше ничего;Ζεὺς εἴ με λυπήσει π. Arph. — если Зевс и впредь будет меня мучить;ἄπιστα καὴ π. Arph. — вещи невероятные и (даже) более того2) чрезвычайно, крайнеπ. παθεῖν Eur. — жестоко страдать;
οἵ τοι π. στέρξαντες, οἱ δὲ καὴ π. μισοῦσιν Arst. — кто сильно любит, тот сильно и ненавидитἈτλαντικῶν π. ὅρων Eur. — за атлантические пределы;
π. μεσούσης τῆς ἡμέρας Xen. — после полудня;π. μεδίμνου Isocr. — свыше медимна;τῶν πεντήκοντα π. γεγονότες Plat. — люди старше пятидесяти лет;π. τοῦ δέοντος Plat. — больше, чем нужно;τοῦ εἰκότος π. Soph. — больше обычного;π. τοῦ μεγίστου φόβου Plat. — с необычайным благоговением (досл. страхом) -
15 εξιστημι
(fut. ἐκστήσω, aor. 1 ἐξέστησα; для неперех. знач. med. к aor. 2 ἐξέστην и pf. ἐξέστηκα)1) смещать, сводить, выводить(ἥ κίνησις ἐξίστησι τὸ ὑπάρχον Arst.)
ἐ. τινὰ ἑαυτοῦ Dem. — выводить кого-л. из душевного равновесия;ἐξίστασθαι ὑπό τινος Arst. — быть вытесненным кем(чем)-л.2) вводить, приводить(τέν ψυχέν εἰς ἀπάθειαν Plut.)
3) приводить в замешательство, расстраивать(τέν πολιτείαν Plut.)
4) изменять, преображать(τέν φύσιν Plat., Arst.)
ἐ. τι πρὸς τὸ ἐναντίον Arst. — превращать что-л. в (его) противоположность;5) лишать(τῆς ποιότητος τὸν οἶνον Plut.)
6) приводить в исступление, лишать рассудка(τινά Eur., Arst.)
7) повреждать, портить(οἶνον, λογισμόν, διάνοιαν Plut.)
8) уходить прочь или в сторону, удаляться, отклоняться(τῆς ὁδοῦ Her. ἐκ τοῦ μέσου Xen.)
ἐξ ἕδρας ἐξεστηκέναι Eur. — сойти с места, сдвинуться;φεύγετ΄ ἐξίστασθε Eur. — бегите прочь;οὐδένα ἐξίστασθαι Dem. — не отступать ни перед кем;ἐξίστασθαι καρδίας Soph. — поступать вопреки своему влечению;ἐὰν μέ ἐξίστηται Arst. — если не отклоняться в сторону (от темы)9) выдаваться наружу, выступать вперед(κοῖλον, οὐκ ἐξεστηκός Arst.)
10) уступать(ὁδοῦ τινι и τῆς τιμῆς τινι Plut.)
ἐξίσταται νυκτὸς κύκλος τῇ ἡμέρᾳ Soph. — ночная пора уступает место дню11) (из)меняться(ὅ αὐτός εἰμι καὴ οὐκ ἐξίσταμαι Thuc.)
12) отказываться, отрекаться(ἁπάντων τῶν ὄντων Dem.)
ἐξίστασθαι τῆς φιλίας τινί Lys. — отказываться от дружбы с кем-л.;ἐξίστασθαι τῆς ἀρχῆς Thuc. — сложить с себя власть;πάντων τῶν πεπραγμένων ἐκστάς Dem. — отпираясь от всего содеянного (им);φιλοσοφίας μέ ἐκστῆναι Plut. — не прекращать занятия философией13) лишаться(τῆς φύσεως Arst.)
ἐξειστήκει τῶν ἑαυτοῦ Dem. — он лишился (всего) своего состояния, но ἐξέστην ἐμαυτοῦ Aeschin. я растерялся (потерял самообладание);ἐξεστηκὼς τοῦ φρονεῖν Isocr. и τῶν φρονίμων λογισμῶν ἐκστάς Plut. — лишившийся рассудка;ἐξίστασθαι τῆς οὐσίας и ἐκ τῆς οὐσίας Arst. — утрачивать свою сущность;ἐξίστασθαι τῶν παλαιῶν μαθημάτων Xen. — забыть свои прежние знания14) приходить в исступление, лишаться рассудка, быть вне себя(ἐξεστηκέναι ὑπ΄ ὀργῆς Arst., ὑπὸ λύπης Plut.)
ὡς ἐξέστη ὑπὸ τῆς πληγῆς Arst. — когда он был оглушен ударом;ἐξίσταντο πάντες οἱ ὄχλοι NT. — весь народ был изумлен;οἱ ἵπποι ἐξίσταντο ταρβοῦντες Plut. — лошади ошалели от страха;15) портиться(οἶνος ἐξεστηκώς Dem.)
16) извращаться, искажаться(πρόσωπα ἐξεστηκότα Xen.)
ἐξίστασθαι εἰς μανικώτερα ἤθη Arst. — нравственно вырождаться -
16 θήρα
A hunting of wild beasts, the chase,βάν ῥ' ἴμεν ἐς θήρην Od.19.429
;αἵμονα θήρης Il.5.49
;ἰέναι ἐπὶ τὴν θήρην Hdt.1.37
, 4.114, cf. Ar.Fr.2 D.; ζῶσι ἀπὸ θ. Hdt.4.22, cf. Arist.Pol. 1256a35;ἐποίησε μεγάλην θήραν X.Cyr.1.4.14
;θ. ποιεῖσθαι Arist.HA 541a20
;τὰς θ. τῶν ὀρτύγων ἐποιοῦντο D.S.1.60
; τοῦ πτηνοῦ γένους θ., = ὀρνιθευτική, Pl.Sph. 220b; ἡ περὶ θάλατταν θ. fishing, Id.Lg. 823d; κυνηγεσία καὶ ἡ ἄλλη θ. ib. 763b: pl., πέρδικες εἰς τὰς θ. ἀγόμεναι, of decoy birds, Arist.GA 751a14, cf. Phld.Ir.p.42 W., Ant.Lib.41.2.b in Ptolemaic Egypt,στρατηγὸς ἐπὶ τὴν θ. τῶν ἐλεφάντων OGI82
, 86 (iii B.C.), cf. Str.16.4.5,7, Wilcken Chr.385.14 (iii B.C.), PPetr.3p.292 (iii B.C.), etc.2 metaph., eager pursuit of anything, θήραν.. ἔχομεν τόξων, = θηρῶμεν τὰ τόξα, S.Ph. 840;δυσμενῶν θήραν ἔχειν Id.Aj. 564
;θ. ἀνθρώπων Pl.Sph. 222b
, 222c; ; , etc.II prey, game,αἶψα δ' ἔδωκε θεὸς μενοεικέα θήρην Od.9.158
, cf. A.Ch. 251, E.Ba. 1144; πρὶν κινεῖσθαι τὴν θ. X. Cyr.2.4.25; θήραν καλήν, of a prisoner, S.Ph. 609: in pl., ὦ πταναὶ θῆραι, of birds, ib. 1146 (lyr.); τὴν θ. ἐπὶ τοῦ μέσου τηροῦσα watching its prey, of a spider, Arist.HA 623a13.IV in Roman times, the games of the Circus, Epigr.Gr.351.3 ([place name] Nicaea). -
17 ἐξίστημι
A causal in [tense] pres., [tense] impf., [tense] fut., [tense] aor. 1:— displace: hence, change, alter utterly,τὰν φύσιν Ti.Locr.100c
, Arist.EN 1119a23, cf. Plot.6.2.7;τὴν πολιτείαν Plu.Cic.10
;ἐ. τῆς ποιότητος τὸν οἶνον Id.2.702a
.2 metaph., ἐξιστάναι τινὰ φρενῶν drive one out of his senses, E.Ba. 850;νοῦ οἶνος ἐξέστησέ με E.Fr. 265
;τοῦ φρονεῖν X.Mem.1.3.12
;ταῦτα κινεῖ, ταῦτα ἐξίστησιν ἀνθρώπους αὑτῶν D. 21.72
; simply ἐ. τινά drive one out of his senses, confound, amaze, Hp.Coac. 429;ἐξιστάντα καὶ φοβοῦντα τοὺς ἀνθρώπους Muson.Fr.8p.35H.
; diverts the attention,Arist.
Rh. 1408b23; excite, ib. 36, Ev.Luc.24.22; τὸν λογισμόν, τὴν διάνοιαν, Plu.Sol.21, Crass.23; alsoἐ. τινὰ τῶν λογισμῶν Id.Fab.5
;εἰς ἀπάθειαν ἐ. τὴν ψυχήν Id.Publ. 6
.3 get rid of, dispose of the claims of a person, Sammelb.5246.14(i B.C.), etc.4 ἐξεστᾰκότα ( ἐξεστηκότα cod.): εἰς δίκην κεκληκότα, Hsch.B intr. in [voice] Pass. and [voice] Med., with [tense] aor. 2, [tense] pf., and [tense] plpf. [voice] Act.:1 of Place, arise out of, become separated,ἐξ.. ἵστατο Νεῖκος Emp.36
, cf. 35.10; stand aside from, ἐκστάντες τῆς ὁδοῦ out of the way, Hdt.3.76;ἐκ τοῦ μέσου X.An.1.5.14
; θάκων καὶ ὁδῶν ἐ. [τινί] stand out of the way forhim, make way for him, Id.Smp.4.31;ἐκστῆναί τινι S.Ph. 1053
, Aj. 672, Ar.Ra. 354, etc.: abs., in same sense, E.IT 1229 (troch.), Ar. Ach. 617, etc.: metaph., is displaced, disordered,E.
Ba. 928;οὐδὲ μένει νοῦς.. ἀλλ' ἐξίσταται S.Ant. 564
.2 c. acc., shrink from, shun,νιν οὐκ ἂν ἐξέστην ὄκνῳ Id.Aj.82
;οὐδέν' ἐξίσταμαι D.18.319
;οὐδένα πώποτε κίνδυνον ἐξέστησαν Id.20.10
.3 go out of joint,ἐ. ἰσχίον Hp.Aph.6.59
, cf. Fract.14,6.II c. gen. rei, retire from, give up possession of,τῆς ἀρχῆς Th.2.63
, 4.28; ἐκστῆναι τῆς οὐσίας, ἁπάντων τῶν ὄντων, become bankrupt, Antipho 2.2.9, D.36.50;τῶν ὑπαρχόντων BGU473.11
(ii A. D.).2 cease from, abandon, τῆς φιλίας, τῶν μαθημάτων, Lys.8.18, X.Cyr.3.3.54; τῶνσπουδασμάτων Pl.Phdr. 249c
, etc.;οἱ τῶν πολιτικῶν ἐξεστηκότες Isoc. 4.171
;τῆς ὑποθέσεως D.10.46
; τῶν πεπραγμένων, i.e. disown them, Id.19.72;ἐ. τινὸς εἴς τι Pl.Lg. 907d
; also ἐ. ἄθλου τινί, στρατηγίας τινί, abandon it in his favour, Nic.Dam.73J., Plu.Nic.7;τῆς Σικελίας τινι Id.Pomp.10
.3 ἐκστῆναι πατρός lose one's father, give him up, Ar.V. 477; καρδίας ἐξίσταμαι τὸ δρᾶν I depart from my heart's purpose, S.Ant. 1105; esp. φρενῶν ἐκστῆναι lose one's senses. E.Or. 1021, etc.;διὰ τὸ γῆρας τοῦ φρονεῖν Isoc.5.18
;ἐμαυτοῦ Aeschin.2.4
, Men.Sam. 276;ψυχὴ ἐξεστηκυῖα τῶν λογισμῶν Plb.32.15.8
: abs., to be out of one's wits, be distraught,ἐ. μελαγχολικῶς Hp.Prorrh.1.18
, cf. Men.Sam.64, etc.;ἐξέστην ἰδών Philippid.27
;ἐ. ὑπὸ γήρως Com.Adesp.860
; ταῖς διανοίαις Vett. Val.70.25; ; of anger,εὐθέως ἐξστησόμενος Phld. Ir.p.78
W.; to be astonished, amazed, Ev.Matt.12.23, Ev.Marc.2.12, etc.; lose consciousness, of Sisera, LXXJd.4.21.4 ἐξίστασθαι τῆς αὑτοῦ ἰδέας depart from, degenerate from one's own nature, Pl.R. 380d;ἐκ τῆς αὑτοῦ φύσεως Arist.HA 488b19
; [δημοκρατία] ἐξεστηκυῖα τῆς βελτίστης τάξεως Id.Pol. 1309b32
; αἱ δημοκρατίαι ἐ. εἰς τὰς ἐναντίας πολιτείας degenerate into.., ib. 1306b18, cf. Rh. 1390b28: abs.,ἐ. μὴ μεταφυτευόμενον Thphr.HP6.7.6
, etc., cf. Plu.2.649e; changing its properties, turning,Hp.
VM24; οἶνος ἐξεστηκώς or ἐξιστάμενος changed, sour wine, D.35.32, Thphr.CP6.7.5; πρόσωπα ἐξεστηκότα disfigured faces, X.Cyr.5.2.34.5 abs., change one's position, one's opinion, : opp. ἐμμένειν τῇ δόξῃ, Arist.EN 1151b4.6 of language, to be removed from common usage, Id.Rh. 1404b13.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐξίστημι
-
18 καθ-ίημι
καθ-ίημι (s. ἵημι), praes. κατίει Her. 5, 16, herablassen, herunterschicken, hinuntersenden; οἶνον λαυκανίης καϑέηκα, ich schickte den Wein die Kehle hinunter, Il. 24, 641; öfter in tmesi, καϑίετε ἵππους ἐν δίναις, versenkt die Rosse in den Fluthen, als Opfer für den Flußgott, 21, 132; τὸν δ' ἀντίτολμον δέ φαμι τὸν παρβάταν τὰ πολλὰ καϑήσειν Aesch. Eum. 525; σῶμα πύργων καϑιεῖσα, von den Thürmen hinunterstürzend, Eur. Tr. 1011; καϑῆκ' ἐμαυτὸν εἰς ἅλα Hel. 1630; δι' ὀμφαλοῦ καϑῆκεν ἔγχος Phoen. 1422; ξύλον καϑῆκε παιδὸς ἐς κάρα Herc. Fur. 993; εἰς γῆν γόνυ καμάτῳ καϑεῖσαν I. T. 333; τινὰ ἐς ὕπνον, in Schlaf versenken, Herc. Fur. 1005; εἰς ὤμους κόμας, die Haare auf die Schultern herabhangen lassen, Bacch. 694 I. T. 52; Ar. Th. 841; so auch πώγωνα, den Bart wachsen lassen, Eccl. 100, wie D. Hal. πώγωνα βαϑὺν καϑεικὼς καὶ κόμην 6, 26; im med., καϑειμένος βοστρύχους, mit lang herabwallenden Locken, Luc. D. D. 2, 2; vgl. Plut. Phoc. 10; τὸ γένειον αὐτῷ καϑεῖτο, er hatte einen langen Bart, Ael. V. H. 11, 10; τὴν κόμην μέχρι τῶν γλουτῶν καϑεῖτο D. Cass. 62, 2; – ἀγκύρας κατῆκαν, Anker auswerfen, Her. 7, 36; κατιεμένην καταπειρητηρίην, das ausgeworfene Senkblei, 2, 28; καϑῆκε τὰ σκέλη ἀπὸ τῆς κλίνης ἐπὶ τὴν γῆν, ließ sie herunterhangen, Plat. Phaed. 61 c; τὰ δόρατα, zum Angriffe den Speer senken, Xen. An. 6, 3, 25. 27; αἱ μέν τινες τῶν νεῶν καϑεῖσαι τὰς κώπας ἐπέστησαν τοῠ πλοῦ Thuc. 2, 91, entweder die Ruder sinken lassen u. nicht rudern od. die Ruder in's Wasser stecken, um das Schiff aufzuhalten; τείχη καϑεῖναι, Mauern auf eine Strecke hin errichten, 5, 52, wie οὐ καϑεῖτο τὰ τείχη, die Mauern waren nicht über die ganze Strecke hin aufgeführt, 4, 103. – Zum Wettkampfe stellen, aussenden, ἅρματα ἑπτὰ καϑῆκα Thuc. 6, 16, ζεύγη Isocr. 16, 34; auch sc. ἑαυτόν, οἱ καϑιέντες ἐς τοὺς ἀγῶνας Luc. Al. 6, εἰς ἀγῶνα καϑείκασιν Plut. Symp. 1, 2, 3, womit D. Hal. 5, 27 εἰς κίνδυνον ἑαυτὸν καϑιέναι zu vgl. u. ὅτε Σοφοκλῆς τὴν Ναυσικάαν καϑῆκε Ath. I, 20 f; Schol. Ar. Nubb. 552; τὴν πρώτην διδασκαλίαν Plut. Cim. 8. – Med. sich gegen Einen in Bewegung setzen, anrücken, ἡ στρατηλασίη κατίετο ἐς πᾶσαν τὴν Ἑλλάδα Her. 7, 138; vgl. ἔξειμι γάρ σοι λαμπρὸς ἤδη καὶ μέγας καϑιείς, gewaltig auf dich stürzend, Ar. Equ. 428, κατὰ τὴν ἀγορὰν καϑίεσαν λογοποιούς Dem. 24, 15, u., wo keine feindliche Nebenbedeutung ist, εἰς τὸ πεδίον οὐ καϑίει τὴν δύναμιν Pol. 3, 92, 7; καϑιέναι ἐνέδρας ἐπὶ τόπους εὐκαίρους, einen Hinterhalt in geeignete Oerter legen, 4, 63, 9; ἐπί τινα σκῶμμα, einen Witz loslassen gegen Einen, Luc. de merc. cond. 34. Anders γνώμας, die Stimmen abgeben, Ar. Eccl. 397, πρόφασιν Vesp. 174, Ausflüchte machen, πεῖραν, einen Versuch machen, Ael. V. H. 2, 12. – Die Stimme sinken lassen, τὸ καϑειμένον τῆς φωνῆς Hdn. 5, 2, 7. – Intrans., so daß man ἑαυτόν ergänzen kann, Plat. δυνατὸν δ' ἐστὶν ἑκατέρωσε μέχρι τοῦ μέσου καϑιέναι Phaed. 112 e; ἐς γόνυ, sich niederlassen, Plut. Ant. 45; ἐς Ῥόδον, dahin gelangen, Po lyaen. 5, 17, 2. S. auch die obigen Beisp. – Med. sich in Bewegung setzen, ἡ στρατηλασίη κατίετο ἐς τὴν Ἑλλάδα Her. 7, 138.
-
19 καθημαι
ион. κάτημαι (κᾰ) (impf. ἐκαθήμην - 2 и 3 л. sing. καθῇσο и καθῆτο или καθῆστο, pl. καθῆσθε и καθῆντο; inf. καθῆσθαι; part. καθήμενος; conjct. ναθῶμαι; opt. καθοίμην или καθήμην)1) садиться(παρὰ τέν θάλασσαν NT.; αὐτός τε κάθησο καὴ ἄλλους ἵδρυε λαούς Hom.)
2) сидеть(ἐπὴ πέτρῃ Hom.; ἕδραν Eur.; πρὸς τὸ πῦρ Arph.; ἐφ΄ ἵππων Xen.; θρόνῳ Eur. и ἐν θρόνῳ Her.; ἐπὴ δίφρου Plat.; ἐπὴ τῇ τραπέζῃ Dem.; ἐπάνω τοῦ λίθου NT.)
ἐκ τοῦ μέσου κ. Her. — садиться в стороне (от спорящих сторон), т.е. оставаться нейтральным3) заседатьοἱ καθήμενοι Thuc., Arst. — участники заседания;
ἡμῶν ναθημένων Xen. — пока мы (здесь) заседаем, т.е. на этом же нашем совещании или не откладывая вопроса4) оставаться, пребывать, находиться(ἐνὴ μεγάροισι Hom.; ἐν πένθεϊ μεγάλῳ Her.)
5) оставаться на месте, сидеть без дела(προϊέναι καὴ μέ κ. Thuc.; ἔχων δύναμιν τοσαύτην κάτησαι Her.)
6) сидеть за работой, вести сидячий образ жизни(κ. καὴ σκιατραφεῖσθαι Xen.)
οἳ ἐπ΄ αὐτῷ τούτῳ κατέαται (= атт. κάθηνται) Her. — те, которые сидят над этим, т.е. занимаются этим делом7) размещаться, располагаться (лагерем)(περὴ τὰς Ἀχαρνάς Thuc.)
8) выставляться, быть установленным9) находиться обитать, жить(ἐπὴ πρόσωπον τῆς γῆς, ἐν σκότει NT.)
-
20 καθίημι
A (lyr.): [tense] aor. 1 καθῆκα, [dialect] Ep.καθέηκα Il.24.642
: [ per.] 2 dual [tense] aor. 2 : [tense] pf.καθεῖκα Lysipp.1
, D.29.46: (v. ἵημι):—let fall, drop, send down, κὰδ δὲ [ κεραυνὸν]..ἧκε Χαμᾶζε Il.8.134
; ; οἶνον λαυκανίης καθέηκα I have sent the wine down my throat, 24.642; καθίετε ἵππους ἐν δίνῃσι sink them in the stream, as an offering to the river-god, 21.132; [ ἱστία] ἐς νῆας κάθεμεν we let them down, lowered them, Od.9.72;λαῖφος καθήσειν A.Eu.
l.c.; σχοίνῳ σπυρίδα κ. let it down by a cord, Hdt.5.16; σῶμα πύργων κ. E.Tr. 1011; κοντὸν ἐς [ τὴν λίμνην] κ. Hdt.4.195;ἐμαυτὸν εἰς ἅλα E.Hel. 1614
; ὅπλα εἰς ἅλἀ ib. 1375; (so metaph.τοῦτον τὸν λόγον καθεῖκε D.29.46
); ;νάρθηκ' ἐς πέδον Id.Ba. 706
; κ. σπονδάς pour them, Id.IA60; τὸν κλῆρον ἐς μέσον καθείς, of putting lots into a helmet or urn, S.Aj. 1285;ἄγκυραν Hdt. 7.36
; ; κατιεμένην καταπειρητηρίην, of a sounding-line, Hdt.2.28: abs., καθιέναι reach by sounding, sound,οὐδεὶς καθεὶς ἐδυνήθη πέρας εὑρεῖν Arist.Mete. 351a13
: Medic., [ αὐλίσκον] pass a catheter, Ruf.Ren.Ves.7.11; οἵαν πρόφασιν καθῆκε ( παρὰ προσδοκίαν for οἷον ἄγκιστρον) Ar.V. 174; λόγους συμβατηρίους κ. make offers of peace, D.C.41.47; κ. πεῖραν make an attempt, Ael. VH2.13, NA1.57; εἰς ὤμους κ. κόμας let one's hair flow loose, E. Ba. 695, cf. IT52; κ. πώγωνα let one's beard grow long, Ar.Ec. 100, cf. Th. 841, Arr.Epict.2.23.21 ([voice] Pass.,τὰς τρίχας καθειμέναι Crates Com.27
;πώγωνα καθειμένος Plu.Phoc.10
;τὸ γένειον αὐτῷ καθεῖτο Ael.VH11.10
); [ αἱ ὄϊες]μείζω τὰ οὔθατα καθιᾶσιν Arist.HA 596a24
([voice] Pass., of a mare's udder, Hdt.4.2); also τείχη καθεῖναι ἐς θάλασσαν carry them down to the sea, Th.5.52 ([voice] Pass.,καθεῖτο τείχη 4.103
); καθῆκε τὰ σκέλη let down his legs, of one who had been lying, Pl.Phd. 61c; κατ' ἀμφοῖν ἄμφω (sc. τὰ σκέλη) καθέντος, of a wrestler, Gal.6.143; κ. δόρατα let down one's pike, bring it to the rest, X.An.6.5.25; κ. τὰς κώπας let down the oars, so as to stop the ship's way, Th.2.91; rarely of striking, ; ; κ. πρὸς γαῖαν γόνυ to kneel down, Id.Hec. 561; ; κ. τινὰ ἐς ὕπνον let him fall asleep, Id.HF 1006;εἰς κίνδυνον ἐμαυτόν D.H.5.27
; [ πώλους]ἐς λειμώνων Χλόην E.IA 423
; of a general, κ. στρατόπεδα εἰς.. let them march into.., Plb.3.70.11;εἰς τὸ πεδίον τὴν δύναμιν Id.3.92.7
; κ. ἐπί τινας τόπους ἐνέδρας lay an ambush, Id.4.63.9:—[voice] Pass., stretch down seawards,ὄρεα μέχρι πρὸς τὴν θάλατταν καθειμένα Pl. Criti. 118a
;ἕως γῆς τοῦ πρηστῆρος καθιεμένου Epicur.Ep.2p.47U.
, cf. p.51 U.; τὸ καθειμένον τῆς φωνῆς low tone of voice, Hdn.5.2.3.2 send down into the arena, enter for racing, ἅρματα, ζεύγη, Th.6.16, Isoc.16.34; of plays, produce, Eratosth. ap. Sch.Ar.Nu. 552 ([voice] Pass.);διδασκαλίαν Plu.Cim.8
; so ἔδοξε τοῖς πρυτάνεσι.. γνώμας καθεῖναι (Com. for προθεῖναι) Ar.Ec. 397; κατὰ τὴν ἀγορὰν λογοποιοὺς κ. D.24.15: freq. in later Greek in a general sense, set in motion, employ, Luc.DMeretr.7.4;κ. ἔς τινας ὑποψίας Philostr.VA6.38
; φίλους καὶ ῥήτορας κ. employ them, Plu.Per.7, cf. Philostr.VA4.42:—[voice] Pass., to be put in motion, .II intr., swoop down like a wind,λαμπρὸς καὶ μέγας καθιείς Ar.Eq. 430
; of rivers, run down,ἑκατέρωσε μέχρι τοῦ μέσου Pl.Phd. 112e
; κ. εἰς γόνυ sink on the knee, Plu.Ant.45; κ. εἰς ἀγῶνα, Lat. descendere in arenam, Id.2.616d, Luc.Alex.6; κ. ἐς Ῥόδον arrive there, v.l. for κατῆγεν, Polyaen.5.17.2.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > καθίημι
См. также в других словарях:
Νεάντερταλ, άνθρωπος του- — (Νeanderthal). Απολιθωμένος παλαιοάνθρωπος του μέσου πλειστοκαίνου. Το 1856, στη μικρή κοιλάδα Νεάντερταλ, ανάμεσα στις πόλεις Ντίσελντορφ και Έλμπερφελντ (Δυτική Γερμανία), μερικοί εργάτες βρήκαν μια κρανιακή κάψα και μερικά οστά ενός ανθρώπινου … Dictionary of Greek
Σανσελάντ, άνθρωπος του- — Απολιθωμένος τύπος ανθρώπου του ανώτερου παλαιολιθικού. Το 1888, δύο Γάλλοι αρχαιολόγοι, οι Φω και Αρντύ, εκτελώντας ανασκαφές κάτω από ένα βραχώδες καταφύγιο στην περιοχή του χωριού Σανσελάντ (Γαλλία), βρήκαν έναν ανθρώπινο σκελετό σ’ ένα στρώμα … Dictionary of Greek
κύμα — Διάδοση μιας διαταραχής περιοδικής μορφής με πεπερασμένη ταχύτητα στον χώρο, αρχικά εντοπισμένης, η οποία περιέχει ή όχι ένα υλικό μέσο. Η διάδοση αυτή δεν συνεπάγεται σε καμία περίπτωση μετακινήσεις του συνόλου του μέσου διάδοσης, αλλά μεταφορά… … Dictionary of Greek
Αίγυπτος — I Κράτος της βορειοανατολικής Αφρικής και (σε μικρό μέρος) της δυτικής Ασίας.Συνορεύει στα Δ με τη Λιβύη, στα Ν με το Σουδάν και στα ΒΑ με το Ισραήλ, ενώ βρέχεται στα Β από τη Μεσόγειο θάλασσα και στα Α από την Ερυθρά θάλασσα.Η Α. (αλ… … Dictionary of Greek
ακουστική — Το σύνολο των φαινομένων που έχει σχέση με την ακοή. Επίσης, επιστήμη η οποία έχει ως αντικείμενό της το σύνολο των φαινομένων, που έχουν σχέση με τις ελαστικές ταλαντώσεις και περιλαμβάνει: 1) Το τμήμα της φυσικής που εξετάζειτα ηχητικά… … Dictionary of Greek
μέσος — η, ο(ν) (ΑM μέσος, η, ον, Α επικ. τ. μέσσος, βοιωτ. και κρητ. τ. μέττος) 1. (τοπ. και χρον.) αυτός που βρίσκεται μεταξύ δύο ακραίων ορίων ή μεταξύ αρχής και τέλους, μεσαίος, κεντρικός, μεσιανός 2. το κεντρικό σημείο πράγματος, το μεσαίο σημείο… … Dictionary of Greek
οπτική — Κλάδος της φυσικής, ο οποίος μελετά τα φωτεινά φαινόμενα, με σκοπό να ερευνήσει τη φύση τους και να περιγράψει τις εφαρμογές τους. Σήμερα είναι γενικά παραδεκτό ότι το φως συνίσταται από ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες μήκους κύματος μεταξύ 0,4… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Οικονομία (Νεότεροι χρόνοι) — Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Η περίοδος 1830 1992 Η Επανάσταση του 1821 οδήγησε στην επίσημη ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, το 1830, κατόπιν της επέμβασης των Προστάτιδων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας). Η χώρα τότε περιελάμβανε την… … Dictionary of Greek
άλογο — Λέγεται και ίππος και επιστημονικά ίππος ο ήμερος. Το ά., που είναι πολύ διαδεδομένο, είναι θηλαστικό περιττοδάχτυλο της υπόταξης των ιππομόρφων, της οικογένειας των ιππιδών. Το θηλυκό καλείται φοράδα ή φορβάς. Το σώμα του, με πολύ αρμονικές… … Dictionary of Greek
υδροδυναμική — (ή δυναμική των ασυμπίεστων ρευστών). Η υδροδυναμική εξετάζει την κίνηση των υγρών, και ιδιαίτερα του νερού, σε συνδυασμό προς τις δυνάμεις που επενεργούν πάνω σ’ αυτά. Η κίνηση ενός υγρού κατά μήκος ορισμένης διαδρομής, δηλαδή η ροή, υπόκειται… … Dictionary of Greek
μέσο — και μέσον, το (ΑM μέσον, Μ και μέσο και μεσόν, Α επικ. και ποιητ. τ. μέσσον) 1. κεντρικό σημείο ανάμεσα σε πολλά άτομα ή πράγματα, ο χώρος ανάμεσά τους, το κέντρο («το μέσο τής πλατείας») 2. το μεταξύ δύο ή περισσότερων τοπικών ορίων σημείο το… … Dictionary of Greek